قلب القلب

[ویکی فقه] قلب القلب، ابطال « قلب » مبطل علت در قیاس فقهی از طریق اقامه «قلب» دیگر می باشد.
قلب القلب، به معنای قلبی است که از سوی مستدل متوجه قلب معترض می گردد.
توضیح
گاهی مستدل از راه قیاس ، مطلبی را اثبات می نماید، اما معترض در مقام اشکال به مستدل ، از طریق قلب، حکمی مخالف حکم مستدل را اثبات نموده و او را محکوم می نماید، حال اگر مستدل نیز در مقام جواب به معترض، از طریق قلب، اعتراض او را پاسخ دهد که لازمه قلب معترض ، با حکم مستدل منافات ندارد به این عمل «قلب القلب» می گویند، زیرا در حقیقت، اصل قیاس را از قلب محفوظ می دارد.
تفاوت قلب با معرضه
نکته:در حقیقت، قلب همان معارضه است، با دو تفاوت:۱. در قلب، زیادت در علت جایز نیست، به خلاف معارضات دیگر؛۲. در قلب، منع وجود علت در فرع و اصل جایز نیست.
عناوین مرتبط
...