قطعنامه ۴۷۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در تاریخ ۲۸ سپتامبر ۱۹۸۰ یا 6 مهرماه 1359 تصویب شد، سندی بین المللی دربارهٔ ایران - عراق است. این قطعنامه طی نشست ۲٬۲۴۸ام با ۱۵ موافق، ۰ مخالف و ۰ ممتنع تصویب شد.
... [مشاهده متن کامل]
شورا پس از یادآوری به کشورهای عضو در مورد عدم استفاده از تهدید و زور در روابط بین الملل ، از ایران و عراق خواست فوراً هرگونه استفاده بیشتر از زور را متوقف کنند و اختلاف خود را از طریق مذاکره حل و فصل کنند.
این قطعنامه در ادامه از هر دو کشور خواست تا هرگونه پیشنهاد مناسب میانجیگری را بپذیرند، در حالی که از سایر کشورهای عضو خواست از انجام اقداماتی که ممکن است منجر به تشدید بیشتر تنش ها در منطقه شود، خودداری کنند.
شورا از کار دبیرکل در این زمینه ستایش کرد و از او خواست ظرف ۴۸ ساعت به شورای امنیت گزارش دهد.
عراق بلافاصله این قطعنامه را پذیرفت ولی ایران اعلام کرد تا پیش از خروج نیروهای عراق از خاک ایران، این قطعنامه را نمی پذیرد.
عصمت کتانی، معاون سابق دبیرکل سازمان ملل در امور هماهنگی سازمانهای تخصصی، که در این زمان، نماینده عراق در سازمان ملل بود، در جلسه شورای امنیت در ۲۶ ماه سپتامبر شرکت و از پایبندی عراق به اصول عدم مداخله در امور داخلی کشورها و احترام به حاکمیت ملی و حفظ صلح و امنیت بین المللی سخن گفت . . وی تأکید کرد: «به هیچ وجه، قصد ادامه جنگ را ندارد… به شرط آنکه ایران نیز این اصول را تأیید و به آنها عمل کند». وی از شورای امنیت خواست تا در صورت تمایل به صدور قطع نامه ای دربارهٔ جنگ ایران و عراق، به وزیر خارجه عراق فرصت دهد برای بیان نظرهای دولت متبوع خود به نیویورک سفر کند. دو روز بعد، وی در جلسه ۲۸ سپتامبر شورای امنیت حضور یافت که در آن، قطع نامه ۴۷۹ به تصویب رسید. صدام حسین در نامه به دبیرکل، ضمن اعلام پذیرش قطع نامه، آمادگی خود را برای پیروی از آن به شرط پذیرش طرف ایرانی، ابراز کرد و: «موضع ما دقیقاً، بر اساس روح قطع نامه ۴۷۹. . . است». سعدون حمادی، وزیر خارجه عراق، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در ۳ اکتبر سال ۱۹۸۰ ( ۱۱ مهر ماه سال ۱۳۵۹ ) با اشاره به موافقت عراق با قطع نامه ۴۷۹ و مخالفت ایران با آن، بنابر اصل تکرار در اعلام مواضع در مجامع بین المللی، جمهوری اسلامی را به توسعه طلبی و نقض مقررات بین المللی متهم کرد. همچنین، با بیان تاریخچه ای از آنچه تمایلات توسعه طلبانه ایران در زمان شاه و پس از پیروزی انقلاب خواند، ۴ سپتامبر سال ۱۹۸۰ ( ۱۳ شهریور ماه سال ۱۳۵۹ ) را روز آغاز جنگ اعلام کرد و افزود، نیروهای عراق در اجرای حق دفاع از خود ناگزیر شدند به اشغال زین القدس ( ارتفاعات میمک ) ( بر پایه قرارداد ۱۹۷۵ بین ایران و عراق قرار بود بخشی از منطقه میمک و ارتفاعات آن به همراه زین الکش و سیف ابوعبیده به دولت عراق واگذار شود که بدلایلی انجام نشد. ) . از طرف ایران پایان دهند و سرزمین اشغال شدهٔ عراق را دوباره تصرف کنند. وی در قسمت دیگری از سخنان خود، با ادعای نقض توافق نامه الجزایر در حرف و عمل از سوی ایران، اقدام نظامی عراق علیه ایران را دفاع پیش گیرانه خواند.
... [مشاهده متن کامل]
شورا پس از یادآوری به کشورهای عضو در مورد عدم استفاده از تهدید و زور در روابط بین الملل ، از ایران و عراق خواست فوراً هرگونه استفاده بیشتر از زور را متوقف کنند و اختلاف خود را از طریق مذاکره حل و فصل کنند.
این قطعنامه در ادامه از هر دو کشور خواست تا هرگونه پیشنهاد مناسب میانجیگری را بپذیرند، در حالی که از سایر کشورهای عضو خواست از انجام اقداماتی که ممکن است منجر به تشدید بیشتر تنش ها در منطقه شود، خودداری کنند.
شورا از کار دبیرکل در این زمینه ستایش کرد و از او خواست ظرف ۴۸ ساعت به شورای امنیت گزارش دهد.
عراق بلافاصله این قطعنامه را پذیرفت ولی ایران اعلام کرد تا پیش از خروج نیروهای عراق از خاک ایران، این قطعنامه را نمی پذیرد.
عصمت کتانی، معاون سابق دبیرکل سازمان ملل در امور هماهنگی سازمانهای تخصصی، که در این زمان، نماینده عراق در سازمان ملل بود، در جلسه شورای امنیت در ۲۶ ماه سپتامبر شرکت و از پایبندی عراق به اصول عدم مداخله در امور داخلی کشورها و احترام به حاکمیت ملی و حفظ صلح و امنیت بین المللی سخن گفت . . وی تأکید کرد: «به هیچ وجه، قصد ادامه جنگ را ندارد… به شرط آنکه ایران نیز این اصول را تأیید و به آنها عمل کند». وی از شورای امنیت خواست تا در صورت تمایل به صدور قطع نامه ای دربارهٔ جنگ ایران و عراق، به وزیر خارجه عراق فرصت دهد برای بیان نظرهای دولت متبوع خود به نیویورک سفر کند. دو روز بعد، وی در جلسه ۲۸ سپتامبر شورای امنیت حضور یافت که در آن، قطع نامه ۴۷۹ به تصویب رسید. صدام حسین در نامه به دبیرکل، ضمن اعلام پذیرش قطع نامه، آمادگی خود را برای پیروی از آن به شرط پذیرش طرف ایرانی، ابراز کرد و: «موضع ما دقیقاً، بر اساس روح قطع نامه ۴۷۹. . . است». سعدون حمادی، وزیر خارجه عراق، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در ۳ اکتبر سال ۱۹۸۰ ( ۱۱ مهر ماه سال ۱۳۵۹ ) با اشاره به موافقت عراق با قطع نامه ۴۷۹ و مخالفت ایران با آن، بنابر اصل تکرار در اعلام مواضع در مجامع بین المللی، جمهوری اسلامی را به توسعه طلبی و نقض مقررات بین المللی متهم کرد. همچنین، با بیان تاریخچه ای از آنچه تمایلات توسعه طلبانه ایران در زمان شاه و پس از پیروزی انقلاب خواند، ۴ سپتامبر سال ۱۹۸۰ ( ۱۳ شهریور ماه سال ۱۳۵۹ ) را روز آغاز جنگ اعلام کرد و افزود، نیروهای عراق در اجرای حق دفاع از خود ناگزیر شدند به اشغال زین القدس ( ارتفاعات میمک ) ( بر پایه قرارداد ۱۹۷۵ بین ایران و عراق قرار بود بخشی از منطقه میمک و ارتفاعات آن به همراه زین الکش و سیف ابوعبیده به دولت عراق واگذار شود که بدلایلی انجام نشد. ) . از طرف ایران پایان دهند و سرزمین اشغال شدهٔ عراق را دوباره تصرف کنند. وی در قسمت دیگری از سخنان خود، با ادعای نقض توافق نامه الجزایر در حرف و عمل از سوی ایران، اقدام نظامی عراق علیه ایران را دفاع پیش گیرانه خواند.
