قطع تاریخیه من کتاب

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] قطع تاریخیه من کتاب «عنوان السیر فی محاسن اهل البدو و الحضر او المعارف المتاخره». قطع تاریخیة من کتاب «عنوان السیر فی محاسن أهل البدو و الحضر أو المعارف المتأخرة» و بذیله شذرات من کتاب أمراء الحج، تألیف محمد بن عبدالملک همدانی (521-463ق) مشتمل بر بخش های به دست آمده از دو کتاب نویسنده در شرح حال مختصر علما، امرا و قضات است که توسط شایع عبدالهادی هاجری تحقیق شده است.
اهمیت کتاب بدین جهت است که برخی از شرح حال های ذکرشده در کتاب در هیچ مصدری غیر از آن یافت نمی شود.
کتاب به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده است. بیشتر بخش های این کتاب به ترتیب خاندان نظم یافته است؛ بدین صورت که بزرگ خاندان یا مؤسس آن ذکر شده و سپس اخبار فرزندان و نوادگان و در بعضی مواقع نزدیکان آنها ذکر گردیده است. البته گاه نیز شرح حال به ترتیب صنف یا مسئولیت - فقها یا والیان - تنظیم شده است.
پایتخت خلافت عباسی، بغداد و دیگر پایتخت های منطقه ای در قرون پنجم و ششم هجری شاهد ظهور تعدادی از علما در حوزه تاریخ اسلامی است. مورخ محمد بن عبدالملک همدانی یکی از این علمای مبرزی است که تأثیر فعالی، نه تنها بر معاصرینش، بلکه بیش از آن بر علما و مورخین سده های بعدی داشته است. در واقع او به عنوان فردی شناخته می شود که در روند تاریخ نویسی - که تا زمان خود؛ یعنی آغاز قرن ششم ادامه داد - تغییر کلی ایجاد کرد.
«عنوان السیر» را ابن خلکان «عیون السیر» و سخاوی در الإعلان «عنوان السیرة» نامیده است. ابن العدیم در بغیة الطلب به نام کامل کتاب، «عنوان السیر فی محاسن أهل البدو و الحضر» اشاره کرده است. برخی مصادر «المعارف المتأخرة» نامیده اند. ابوشامه در الروضتین، ابهام این نام گذاری را چنین برطرف کرده است: «در کتاب المعارف المتأخرة که عنوان السیر نامیده شده است...»؛ بنابراین، این کتاب دو عنوان دارد که آن را از بقیه تألیفات همدانی متمایز می کند.

پیشنهاد کاربران

بپرس