قضیه منفصله حقیقیه

[ویکی فقه] قضیه منفصله حقیقیه، به معنای قضیه منفصله دالّ بر عدم امکان اجتماع و ارتفاع مقدّم و تالی است.
قضیه منفصله حقیقیه، قضیه ای است که در آن به عناد و تنافی دو طرف قضیه از حیث اجتماع و ارتفاع، حکم شده است؛ یعنی نه اجتماع مقدم و تالی جایز است و نه انتفای هر دو. به بیان دیگر: هر گاه دو نسبت با هم به طوری ناسازگار و متنافی باشد که اشتراک آن ها در هیچ یک از وجود و عدم (یا به تعبیر متعارف؛ در رفع یا جمع، و به عبارت دیگر: در صدق یا کذب) معقول نباشد، بلکه همیشه یکی از آن دو صادق و واقع، و دیگری کاذب و مرتفع باشد، آن را قضیه منفصله حقیقیه و تامّ العناد گویند. مانند: "هر موجودی یا مجرّد است یا مادّی".
تقسیمات منفصله حقیقیه
منفصله حقیقیه محصوره، به لحاظ های مختلف قابل تقسیم است:
← به لحاظ ذکر یا اهمال سور
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری.• گرامی، محمدعلی، منطق مقارن.• شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق).• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
...