قضیه ماده

قضیّه، مادّۀ
در اصطلاح منطق، کیفیت نسبت محمول به موضوع در هر قضیه. لفظی که بیانگر این کیفیّت شود جهت قضیه نام می گیرد. کیفیت مذکور یا وجوب (ضرورت) است، یا امتناع، یا امکان، چنان که در قضایای «انسان حیوان است»، «انسان، پرنده است»، و «انسان نویسنده است»، نخستین قضیه به صفت ضرورت (= وجوب)، دومین قضیه به صفت امتناع و سومین قضیه به صفت امکان متصف می شود. بنابراین، مادۀ نخستین قضیه ضرورت، مادۀ دومین قضیه امتناع، و مادۀ سومین قضیه امکان است. چون در قضایا به ضرورت و امتناع و امکان تصریح شود، قضیه ها دارای جهت (موجهه) خواهند بود.