قشقایی بهمن

قَشقایی، بهمن (شیراز ۱۳۱۹ـ ۱۳۴۵ش)
از مبارزان دهۀ ۱۳۴۰ش برعلیه رژیم پهلوی. خواهرزادۀ ناصر و خسرو قشقایی بود و در انگلستان در رشتۀ پزشکی تحصیل می کرد؛ تمایلات ملّی گرایانه داشت، ولی در جریان فعالیت های دانشجویی در خارج از کشور، تحت تأثیر سازمان انقلابی حزب توده قرار گرفت. سازمان در ۱۳۴۳ از موقعیت و اعتبار خانوادگی وی نزد عشایر فارس استفاده کرد و او را به حرکت به ایران و برپاساختن جنگ چریکی در جنوب تشویق کرد. بهمن قشقایی در هنگام ورود به فارس با سران ایلات قشقایی و کلانتران و دشتی و سایر ایلات تماس گرفت تا قیامی سراسری را در آن سامان دامن زند، امّا موفق نشد و تنها تعداد اندکی تفنگچی جمع آوری کرد. سرانجام، به رغم بزرگ نمایی این حرکت در خارج کشور، خصوصاً در کنفدراسیون دانشجویی ایران در اروپا، قوای بهمن و یارانش تحلیل رفت و نتوانست به مقاومت ادامه دهد. مهم ترین دلیل عدم موفقیت بهمن قشقایی را تحلیل گران تاریخی، عدم حمایت سران و تودۀ عشایر، عدم تجربه و شناخت وی از جامعۀ ایران، شرایط اقلیمی و مسائل دیگر برشمرده اند. بهمن قشقایی بنابه قول برخی مقامات دولتی مبنی بر این که اعدام نخواهد شد خود را تسلیم کرد، امّا چندی بعد، در ۱۷آبان ۱۳۴۵، در شیراز تیرباران شد و عده ای از هم دستان وی نیز به زندان های طولانی محکوم شدند.