[ویکی شیعه] قَسَم دروغ سوگندی است که به دروغ برای تأکید بر درستی انجام شدن یا نشدن کاری در گذشته مطرح می شود. این قَسم از گناهان کبیره است و کفاره ندارد. در قرآن کریم شیطان، منافقان و مشرکان از جمله کسانی معرفی شده اند که قسم دروغ خورده اند. برای نجات جان یا مال مسلمان قسم دروغ خوردن جایز است.
قسم به معنای سوگند است و به کلامی گفته می شود که تأکید می کند خبری یا سخنی صحیح است و در آن هیچ اشتباه و خطایی وجود ندارد. دروغ نیز به معنای سخن نادرست و خلاف واقعیت و حقیقت است که از گناهان کبیره شمرده می شود. قسم به سه معنای تاکید، قسم دادن دیگران برای انجام کاری و همچنین قسم برای تعهد یا عقد به کار می رود که قسم دروغ فقط در معنای اول یعنی قسم تأکیدی معنا دارد: قسم تاکیدی، به معنای تأکید بر درستی انجام شدن یا نشدن کاری در گذشته، حال یا آینده است. این قسم در بین عامه مردم متداول است و مردم برای تأکید بر صحیح بودن سخن خود از این نوع قسم استفاده می کنند. مانند «به خدا من دیروز خانه نبودم» یا اینکه «به خدا من دیروز خانه بودم» و... در این نوع قسم دروغ معنا پیدا می کند. بنابراین قسم دروغ به معنای تأکید بر درست بودن چیزی است که حقیقت و واقعیت ندارد و به طور کلی دورغ است. مثلا شخصی که در محل خاصی نبوده، قسم می خورد که در آن محل بوده است. این نوع قسم از گناهان کبیره است اما کفاره ندارد. این نوع قسم در دادگاه ها نیز به کار می رود، بر اساس ماده ۲۲۱ قانون مدنی ایران هر کسی در دادگاه قسم دروغ بخورد محکوم به یک الی سه سال حکم تأدیبی خواهد شد.
برخی معتقدند در قسم دروغ دو گناه وجود دارد. یکی از آن ها دروغ است که از گناهان کبیره می باشد و دیگری قسم غیر واقعی به یک امر مقدس مانند خداوند است. بنابراین گناه قسم دروغ، در واقع دو برابر و معادل دو گناه کبیره است. در وصیت های حضرت رسول(ص) به امام علی(ع) آمده است که خداوند به کسی که به نام او قسم دروغ می خورد، رحم نمی کند. در روایت دیگری قسم دروغ خوردن به معنای جنگ با خداوند مطرح شده است. بر اساس روایات قسم دروغ باعث فقر و تنگدستی انسان، عقیم شدن، قطع رحم و خالی شدن شهرها می شود.
قسم به معنای سوگند است و به کلامی گفته می شود که تأکید می کند خبری یا سخنی صحیح است و در آن هیچ اشتباه و خطایی وجود ندارد. دروغ نیز به معنای سخن نادرست و خلاف واقعیت و حقیقت است که از گناهان کبیره شمرده می شود. قسم به سه معنای تاکید، قسم دادن دیگران برای انجام کاری و همچنین قسم برای تعهد یا عقد به کار می رود که قسم دروغ فقط در معنای اول یعنی قسم تأکیدی معنا دارد: قسم تاکیدی، به معنای تأکید بر درستی انجام شدن یا نشدن کاری در گذشته، حال یا آینده است. این قسم در بین عامه مردم متداول است و مردم برای تأکید بر صحیح بودن سخن خود از این نوع قسم استفاده می کنند. مانند «به خدا من دیروز خانه نبودم» یا اینکه «به خدا من دیروز خانه بودم» و... در این نوع قسم دروغ معنا پیدا می کند. بنابراین قسم دروغ به معنای تأکید بر درست بودن چیزی است که حقیقت و واقعیت ندارد و به طور کلی دورغ است. مثلا شخصی که در محل خاصی نبوده، قسم می خورد که در آن محل بوده است. این نوع قسم از گناهان کبیره است اما کفاره ندارد. این نوع قسم در دادگاه ها نیز به کار می رود، بر اساس ماده ۲۲۱ قانون مدنی ایران هر کسی در دادگاه قسم دروغ بخورد محکوم به یک الی سه سال حکم تأدیبی خواهد شد.
برخی معتقدند در قسم دروغ دو گناه وجود دارد. یکی از آن ها دروغ است که از گناهان کبیره می باشد و دیگری قسم غیر واقعی به یک امر مقدس مانند خداوند است. بنابراین گناه قسم دروغ، در واقع دو برابر و معادل دو گناه کبیره است. در وصیت های حضرت رسول(ص) به امام علی(ع) آمده است که خداوند به کسی که به نام او قسم دروغ می خورد، رحم نمی کند. در روایت دیگری قسم دروغ خوردن به معنای جنگ با خداوند مطرح شده است. بر اساس روایات قسم دروغ باعث فقر و تنگدستی انسان، عقیم شدن، قطع رحم و خالی شدن شهرها می شود.
wikishia: قسم_دروغ