[ویکی نور] نصیرالدین عبدالجلیل بن ابی الحسین بن ابی الفضل قزوینی رازی از عالمان شیعی و متکلمان برجسته ی سده ی ششم هجری در دیار "ری" می باشد. وی شخصی دانشمند، فصیح و دیندار و از سخنوران و وعاظ معروف زمان خود بوده است.
از تاریخ تولد و وفات او اطلاعی در دست نیست اما از پاره ای قرائن مشخص می شود که تولد وی در اواخر قرن پنجم ووفاتش در نیمه ی دوم سده ی ششم هجری یعنی پس از سال 560 بوده است. قدیمی ترین گزارش در باب شرح حال عبد الجلیل، گفته های منتجب الدین علی بن بابویه است.
منتجب الدین در معرفی وی ضمن آنکه او را از جمله عالمان شیعی دانسته که به پرهیزگاری شهره بوده اند، به مهارت و استادی قزوینی در علم کلام اشاره و آثار وی را این گونه ذکر کرده
بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض 2- کتاب السؤالات و الجوابات (در هفت جلد) 3- مفتاح التذکیر 4- تنزیه عایشه 5- البراهین فی امامة امیر المؤمنین 6- رساله ای در رد اسماعیلیه
در کتاب نقض، عبد الجلیل در چند مورد از دیگر اثرش به نام مفتاح الراحات (درجات) فی فنون الحکایات سخن گفته است. این نیز محتمل است که مفتاح التذکیر همان مفتاح الراحات باشد که اشارتی به این کتاب در نقض آمده است. به جز این آثار، این را می دانیم که عبد الجلیل در علم کلام تبحر خاصی داشته و از سرادمدان این رشته در عصر خویش بوده است. بعد از منتجب الدین، رافعی مؤلف التدوین فی اخبار اهل العلم بقزوین از عبد الجلیل قزوینی چنین یاد کرده است:
«عبد الجلیل بن ابو الحسین مشهور به ابو رشید قزوینی، واعظ، اصولی، دارای کلامی شیوا در وعظ است. تألیفاتی در علم کلام دارد. در ری سکونت دارد و از شیعیان است».
از تاریخ تولد و وفات او اطلاعی در دست نیست اما از پاره ای قرائن مشخص می شود که تولد وی در اواخر قرن پنجم ووفاتش در نیمه ی دوم سده ی ششم هجری یعنی پس از سال 560 بوده است. قدیمی ترین گزارش در باب شرح حال عبد الجلیل، گفته های منتجب الدین علی بن بابویه است.
منتجب الدین در معرفی وی ضمن آنکه او را از جمله عالمان شیعی دانسته که به پرهیزگاری شهره بوده اند، به مهارت و استادی قزوینی در علم کلام اشاره و آثار وی را این گونه ذکر کرده
بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض 2- کتاب السؤالات و الجوابات (در هفت جلد) 3- مفتاح التذکیر 4- تنزیه عایشه 5- البراهین فی امامة امیر المؤمنین 6- رساله ای در رد اسماعیلیه
در کتاب نقض، عبد الجلیل در چند مورد از دیگر اثرش به نام مفتاح الراحات (درجات) فی فنون الحکایات سخن گفته است. این نیز محتمل است که مفتاح التذکیر همان مفتاح الراحات باشد که اشارتی به این کتاب در نقض آمده است. به جز این آثار، این را می دانیم که عبد الجلیل در علم کلام تبحر خاصی داشته و از سرادمدان این رشته در عصر خویش بوده است. بعد از منتجب الدین، رافعی مؤلف التدوین فی اخبار اهل العلم بقزوین از عبد الجلیل قزوینی چنین یاد کرده است:
«عبد الجلیل بن ابو الحسین مشهور به ابو رشید قزوینی، واعظ، اصولی، دارای کلامی شیوا در وعظ است. تألیفاتی در علم کلام دارد. در ری سکونت دارد و از شیعیان است».
wikinoor: قزوینی_رازی،_عبدالجلیل