قره خان تالشی ( انگلیسی: Qara xan؛ – درگذشت ۱۷۸۶ ) فرد نظامی و از خان های حاکم بر خانات تالش بود.
سید عباس، پدر قره خان، از نوادگان پیامبر اسلام بود و از تالش جنوبی ( گیلان امروزی ) به منطقه گشتاسفی مهاجرت کرد. او با آهو خانم، خواهر بیگ، از اهالی روستای برادیگاه اسد - بیگ ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سید جمال الدین ( قره خان ) بود.
... [مشاهده متن کامل]
در سال ۱۷۳۶ سید عباس، سید جمال الدین را به خدمت نادرشاه در سوقووشان فرستاد. جالب است که جمال الدین بیگ در این دیدار به دلیل رنگ پوست سوخته خود، نام مستعار قره ( سیاه ) را دریافت کرد. سید جمال الدین در سفر به داغستان به دلیل شجاعت هایش در نبرد لقب خان را از نادرشاه دریافت کرد و به قره خان معروف شد.
پس از کشته شدن نادرشاه در ۱۷۴۷، شمار فراوانی از خان نشین ها و حکومت های محلی در اران و شروان ( جمهوری آذربایجان کنونی ) شکل گرفتند که یکی از آن ها خانات تالش بود. پس از مرگ سید عباس، سرپرستی خانات به پسرش یعنی قره خان رسید. قره خان استحکامات مرزها را تقویت کرد و ارتش دائمی ایجاد کرد. وی برای تقویت دولت مرکزی، زمینهای فئودال های ناراضی را به خانات افزود.
برای محافظت از خانات در برابر حملات دیگران، پایتخت را به لنکران منتقل کرد. در این دوره، لنکران به یک شهر بندری مهم در سواحل دریای کاسپین تبدیل شد. قره خان دیوارهای شهر، کاخ فرمانروایی، مسجد، حمام، بازار و کاروانسراهایی را ساخت؛ همچنین دو بازار کوچک و بزرگ نیز در شهر وجود داشت که آن ها را مرمت و بازسازی کرد.
در زمان حکومت قره خان روابط میان کریم خان زند و او رو به وخامت رفت. متحد کریم خان هدایت خان که خان گیلان بود در سال ۱۷۶۸ به خانات تالش حمله کرد و سربازان قره خان را شکست داد. قره خان وادار به پرداخت مالیات به هدایت خان شد. قره خان برادرش کربلایی سلطان را به نزد خان خانات قبه فتحعلی خان قبه ای فرستاد تا از آن ها کمک بگیرد. در سال ۱۷۸۵، خانات تالش به سرزمین های متحد فتحعلی خان پیوست. سرانجام قره خان در سال ۱۷۸۶ درگذشت و پس از مرگ او پسرش میر مصطفی خان بر تخت فرمانروایی نشست
سید عباس، پدر قره خان، از نوادگان پیامبر اسلام بود و از تالش جنوبی ( گیلان امروزی ) به منطقه گشتاسفی مهاجرت کرد. او با آهو خانم، خواهر بیگ، از اهالی روستای برادیگاه اسد - بیگ ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سید جمال الدین ( قره خان ) بود.
... [مشاهده متن کامل]
در سال ۱۷۳۶ سید عباس، سید جمال الدین را به خدمت نادرشاه در سوقووشان فرستاد. جالب است که جمال الدین بیگ در این دیدار به دلیل رنگ پوست سوخته خود، نام مستعار قره ( سیاه ) را دریافت کرد. سید جمال الدین در سفر به داغستان به دلیل شجاعت هایش در نبرد لقب خان را از نادرشاه دریافت کرد و به قره خان معروف شد.
پس از کشته شدن نادرشاه در ۱۷۴۷، شمار فراوانی از خان نشین ها و حکومت های محلی در اران و شروان ( جمهوری آذربایجان کنونی ) شکل گرفتند که یکی از آن ها خانات تالش بود. پس از مرگ سید عباس، سرپرستی خانات به پسرش یعنی قره خان رسید. قره خان استحکامات مرزها را تقویت کرد و ارتش دائمی ایجاد کرد. وی برای تقویت دولت مرکزی، زمینهای فئودال های ناراضی را به خانات افزود.
برای محافظت از خانات در برابر حملات دیگران، پایتخت را به لنکران منتقل کرد. در این دوره، لنکران به یک شهر بندری مهم در سواحل دریای کاسپین تبدیل شد. قره خان دیوارهای شهر، کاخ فرمانروایی، مسجد، حمام، بازار و کاروانسراهایی را ساخت؛ همچنین دو بازار کوچک و بزرگ نیز در شهر وجود داشت که آن ها را مرمت و بازسازی کرد.
در زمان حکومت قره خان روابط میان کریم خان زند و او رو به وخامت رفت. متحد کریم خان هدایت خان که خان گیلان بود در سال ۱۷۶۸ به خانات تالش حمله کرد و سربازان قره خان را شکست داد. قره خان وادار به پرداخت مالیات به هدایت خان شد. قره خان برادرش کربلایی سلطان را به نزد خان خانات قبه فتحعلی خان قبه ای فرستاد تا از آن ها کمک بگیرد. در سال ۱۷۸۵، خانات تالش به سرزمین های متحد فتحعلی خان پیوست. سرانجام قره خان در سال ۱۷۸۶ درگذشت و پس از مرگ او پسرش میر مصطفی خان بر تخت فرمانروایی نشست