قرایی

/qarAyi/

فرهنگ عمید

زهد ورزیدن: فتادم در میان دُردنوشان / نهادم زهد و قرایی به در باز (عطار۵: ۳۳۳ )، ای برآورده سر کبر از گریبان نفاق / نه به رعناییت یار و نه به قرایی قرین (سنائی۲: ۲۸۳ ).

دانشنامه آزاد فارسی

قَرایی
طایفۀ ترک ایرانی، از طوایف یک جانشین خراسان، ساکن شهرستان تربت حیدریه. طایفه ای از این مردم تا دورۀ تیمور در شام سکونت داشتند و به فرمان او به فارس انتقال یافتند و در زمان شاه اسماعیل صفوی به خراسان منتقل شدند و پس از مدتی در تربت حیدریه سکنا گزیدند. اخبار دیگر حاکی از تعلق قرایی ها به قوم برلاس است. جمعیت قرایی ها در دورۀ نادرشاه بالغ بر ۷ـ۸هزار خانوار بود. اسحاق خان قرایی پس از ساختن ارگ تربت حیدریه، حدود ۵هزار خانوار از قراییان را در این شهر اسکان داد. طبق بعضی گزارش ها در دورۀ مظفرالدین شاه، جمعیت این مردم به حدود ۳هزار خانوار رسیده بود. خوانین قرایی در قرون ۱۲ و ۱۳ق از امیران بزرگ خراسان به شمار می رفتند. نجف قلی خان قرایی، پدر اسحاق خان، در عصر نادر، سرکردۀ ۷ـ۸هزار خانوار قرایی بود. حسین خان قرایی از حامیان سلطنت سید محمد متولی بود. امیرخان قرایی مدتی حاکم مشهد بود. اسحق خان قرایی ( ـ۱۲۳۱ق) معروف به امیر خراسان، تا پیش از ورود آقامحمدخان به خراسان، بزرگ ترین امیر آن ولایت بود. قلمرو او از پشت دروازۀ شهر مشهد تا کوهستان قائن کشیده شده بود. او ۶هزار جنگجو در اختیار داشت. پس از قتل اسحاق خان و پسرش حسن علی خان و فرونشاندن شورش پسر دیگرش محمدخان، اعتبار و اقتدار قرایی ها رو به افول نهاد. قرایی ها از دورۀ صفویه، متعهد به تجهیز چند دستۀ نظامی بودند. اینان در عصر قاجاریه نیز چند دسته و فوج نظامی را تجهیز می کردند. امروزه تمامی قرایی ها یک جانشین اند.

پیشنهاد کاربران

قرایی: از ترکان تاتار هستند، که جزء سپاهیان امیرتیمور گورکانی بودند. کلمه قرایی تورکی است و به معنای سپاه می باشد. قرایی ها در تربت حیدریه ساکن هستند. این طایفه بزرگ امرا و خوانین بزرگی داشت که خدمات میهنی آنان در تاریخ ضبط شده است که یکی آنان محمدعلی خان قرایی بود.
...
[مشاهده متن کامل]

از سرداران بزرگ این طایفه می توان به اسحاق خان قرایی اشاره کرد که حاکم تربت حیدریه و باخرز و کاشمر بود او یک حکمران مستبد و معروف بود.
محمدخان قرایی پسر اسحاق خان قرایی پس از فوت پدرش حاکم مشهد شد و او یک حاکم شجاع و نترس بود و در خراسان قدرتی بسیار بالایی داشت.
متاسفانه این طایفه براثرعمل آسیمیلاسیون زبان ترکی را فراموش کرده اند و فارسی حرف میزنند.

ایل قرائی در حال حاضر ساکن شهرستان سیرجان می باشد و منطقه کفه مر وچهار گنبد می باشند با فامیل های حیدری کورکی خضری اسلاملو یار احمدی عباسی شاهبداغی امیری
پهلوان غالب وپیرو
تیره قرایی در روستای بختیاری ابر کوه یزد
زبان آنها ترکی است
این تیره از ایل بزرگ کرایی
بهداروند *بختیاروند *است
کوروش پسر عالی پسر لیراو
پسر بایوجمال پسر بهدار
( بهمن. اردشیر. کوروش. یوسفطیب. خدر. پسران عالی )
...
[مشاهده متن کامل]

ایل بهمن عالی*بهمئی. بهمن الی. *
ایل خدر عالی*خدری. خیرالی. خضری. خضرو*
ایل شیرعالی *شیرالی
. شیرانی. شیر آلی. اردشیر عالی *
ایل یوسف عالی *یوسفی
. ایسوی. یسوی. ایسفی*
ایل طیبی *طیب عالی. عالی طیب. تیبی
. الی طیب. طیبلو. طییئبلو*
کوروش عالی *کروش عالی
. کورانلی. کور آلی. کواریی. کرانی. کره ای. گرایی. قرایی. کاروایی. کهواده. کهوایی. کهرایی. کهرازهی. کوهوا*
ایل کرایی در منطقه کوروارکان
بین بهبهان و کهگیلویه زندگی می کرد که در زمان صفوی اتحاد این ایل از هم پاشیده شد و به سایر نقاط کشور کوچ داده شدند
کوارکان*کوروارکان:کوروش ارکان
ارکان *ارجان*نام قدیم بهبهان است
معنی بهبهان :بهبهون . بهترین چادر بهداروندها. بهترین خانه ی بهداروند ها
به::بهترین
بهون*به هون*:: بهترین خانه
بهون نام چادر بختیاری هااست
به معنی بهترین خانه
هون*هونه*::خانه
کازرون. نورآباد. فاروق. سیرجان
. برازجان. فارسان. مسجدسلیمان. شوشتر. اهواز
. بصره کوچ داده شدند
نام طوایف ایل
کره ای فاروق . راهدار کرایی مسجدسلیمان . کرایی آب گنجی شوشتر . کردونی اهواز . آل بوکر کوت عبدالله . بوگر جانکی بهداروند
. کران بهداروند فارسان . کرانلی. کورانلی قشقایی . کرایی
پاپری برازجان . کرایی کیسکانی کازرون. کرویی قلعه گنج
. کرایی بصره. کهرایی سیستان
. کهوایی بختیاری باغملک
. کهواده بختیاری باغملک
. کرایی ممسنی نورآباد
. کرایی کهگیلویه
. کرایی بهمئی بهداروند بهبهان
. کرایی یوسفی بهداروند بهبهان . کهرازهی بلوچستان
. کاورائی

بپرس