قراگوزلو

قَراگوزلو
طایفۀ ترک ایران، از طوایف بزرگ شاملو، ساکن ولایت همدان، مرکب از ده ها تیرۀ کوچک و بزرگ. مشهورترین آن ها عبارت اند از ازبکلو، حاجیلو، خدابنده لو، و عاشقلو. تمام قراگوزلوها یک جانشین اند. نام این مردم نخستین بار ضمن حوادث سال اول سلطنت شاه عباس دوم (۱۰۵۲ق) به میان آمده است. دورمیش خان قراگوزلو، ایشیک آقاسی دربار و حامل فرمان اعدام رستم خان سپهسالار برای قرچقای خان، حاکم مشهد، بود. سرافرازبیگ خدابنده لوی قراگوزلو، از فرماندهان سپاه نادر، پس از انتشار خبر قتل او، حکومت همدان را دراختیار گرفت و پس از هفت ماه از سوی خوانین قراگوزلو برافتاد و به قتل رسید. رضاعلی خان و نصرالله خان قراگوزلو در جنگ های صادق خان زند با مخالفان او شرکت داشتند. نصرالله خان و بسیاری دیگر از قراگوزلوها پس از مدتی به آقا محمدخان پیوستند. خوانین قراگوزلو در دورۀ قاجار به مناصب بزرگ اداری و نظامی دست یافتند. بعضی از آنان به ویژه در نیمۀ دوم عصر قاجار، از ملاکان بزرگ ایران بودند. مشهورترین آنان، ابوالقاسم خان ناصرالملک است. او از ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۳ق نایب السلطنۀ احمدشاه قاجار بود.