قانون جهانی گرانش نیوتن یا قانون گرانش عمومی نیوتن ( به انگلیسی: Newton's Law of Universal Gravitation ) ، معادله ای است که نخستین بار، آیزاک نیوتن، آن را برای توصیف نیروی گرانش در کتاب «اصول ریاضی فلسفه طبیعی» در سال ۱۶۸۷ پیش نهاد. بنا به این قانون، ذرات ( یا اجسام ) در این هستی، همواره نیرویی به نام گرانش بر یکدیگر وارد می کنند که با حاصل ضرب جرم دو جسم نسبت مستقیم و با مجذور فاصله آن ها، نسبت وارون دارد، و به صورت زیر بیان می شود:
به دلیل مقدار بسیار کوچک G، نیروی گرانشی میان اجسام با جرم های کم قابل چشم پوشی است.
چون گرانش همیشه رباینده است و بر هر چیز جرم دار اثر می کند، می توان آن را در گسترۀ جهان به کار برد ( مگر در زمینه هایی که باید از نسبیت عام یا مکانیک کوانتومی استفاده کرد ) . پیرو این قانون، اگر در سطح سیاره ای پرتابه ای با سرعت زیاد از بالا به صورت افقی پرتاب شود، بر اثر گرانش، مسیری منحنی را خواهد پیمود. اگر سرعت این پرتابه به اندازه کافی باشد، می تواند مسیری دایره مانند را بپیماید و در مدار آن سیاره قرار گیرد. این قانون، مدار زمین، ماه و سیارات را با دقت زیادی توصیف می کند.
تا اواسط قرن ۱۶ میلادی، کلیسا و بیشتر دانشمندان اروپایی به نظریه زمین - مرکزی بطلمیوس، که انجیل نیز آن را تأیید می کرد، باور داشتند. در سال ۱۵۴۳، نیکلاس کوپرنیک، کتاب «درباره گردش افلاک آسمانی» را کمی پیش از مرگ منتشر کرد. در این کتاب، او با رد کردن نظریه زمین - مرکزی، به اثبات نظریه خورشید - مرکزی پرداخت[ ۱] . چندی پس از ممنوع شدن این کتاب در سال ۱۶۱۴ از سوی کلیسا، یوهانِس کپلر در سال ۱۶۱۸، قوانین سه گانه خود درباره مدار سیارات را منتشر کرد[ ۲] . در اوایل قرن ۱۷ میلادی، کلیسا به بی دینی برخی، از جمله گالیلئو گالیله، حکم داد، زیرا آنان به نظریه خورشید مرکزی باور داشتند. گالیله، ابتدا با رها کردن دو گوی ناهم جنس از بالای برج پیزا، نشان داد که اجسام، صرف نظر از جرمشان، با رها شدن ( و نه پرتاب شدن ) از ارتفاعی معین، هم زمان به زمین می رسند و به سرعت آنان در هر ثانیه، ۱۰ مرتبه اضافه می شود. او فرض کرد که اگر بتوان ستونی بدون هوا در نظر گرفت، برای مثال، یک پر و یک گوی فلزی هم زمان و هم سرعت به زمین خواهند رسید ( البته ماشین تخلیه هوا در سال ۱۶۵۴ اختراع شد و درستی نظر گالیله تأیید شد ) . سپس با استفاده از تلسکوپ و مشاهده سیاره مشتری، نشان داد که ماه هایی به دور سیارات می گردند، و در رد مرکزیت زمین تلاش کرد. این تلاش ها به حکم بی دینی او از سوی کلیسا در سال ۱۶۱۰ انجامید و او مجبور به توبه اجباری از نظراتش شد. [ ۳] [ ۴] با تثبیت شدن مذهب پروتستان در نیمه دوم قرن ۱۷ در انگلستان، فضا برای رشد نظریه خورشید مرکزی در این کشور فراهم شد. در این دوران بسیاری از دانشمندان جزیره بریتانیا، از جمله آیزاک نیوتن، باور به نظریه خورشید مرکزی پیدا کرده بودند. بنا بر افسانه ای؛ در سال ۱۶۶۵، زمانی که نیوتون ۲۳ ساله بود، سقوط سیبی بر سرش در باغ خانه اش این پرسش را در او برانگیخت که «چه نیرویی باعث سقوط این سیب به زمین شده و آیا این نیرو ارتباطی با گردش ماه به دور زمین دارد؟». او پس از سال ها پژوهش و انبوهی محاسبات ریاضی و اندیشه بر روی قوانین کپلر، از جمله قانون اول آن، موفق به کشف این معادله شد. او کشف خود را در سال ۱۶۸۷ در کتاب «اصول ریاضی فلسفه طبیعی» به همراه قوانین مکانیک کلاسیک منتشر کرد. [ ۴] [ ۵] این معادله، مسیر سیارات را با دقت خوبی پیش بینی می کرد و خیلی زود، دانشمندان شروع به استفاده از آن در ستاره شناسی کردند. در سال ۱۷۸۹ ( شصت سال پس از مرگ نیوتن ) ؛ هنری کاوندیش، با پیدا کردن مقدار ثابت G، قانون گرانش عمومی نیوتن را به صورت تجربی ثابت کرد. موفقیت چشم گیر مکانیک کلاسیک و قانون گرانش عمومی در توصیف حرکت سیارات و ستارگان، به پیدایش مکانیک سماوی انجامید.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبه دلیل مقدار بسیار کوچک G، نیروی گرانشی میان اجسام با جرم های کم قابل چشم پوشی است.
چون گرانش همیشه رباینده است و بر هر چیز جرم دار اثر می کند، می توان آن را در گسترۀ جهان به کار برد ( مگر در زمینه هایی که باید از نسبیت عام یا مکانیک کوانتومی استفاده کرد ) . پیرو این قانون، اگر در سطح سیاره ای پرتابه ای با سرعت زیاد از بالا به صورت افقی پرتاب شود، بر اثر گرانش، مسیری منحنی را خواهد پیمود. اگر سرعت این پرتابه به اندازه کافی باشد، می تواند مسیری دایره مانند را بپیماید و در مدار آن سیاره قرار گیرد. این قانون، مدار زمین، ماه و سیارات را با دقت زیادی توصیف می کند.
تا اواسط قرن ۱۶ میلادی، کلیسا و بیشتر دانشمندان اروپایی به نظریه زمین - مرکزی بطلمیوس، که انجیل نیز آن را تأیید می کرد، باور داشتند. در سال ۱۵۴۳، نیکلاس کوپرنیک، کتاب «درباره گردش افلاک آسمانی» را کمی پیش از مرگ منتشر کرد. در این کتاب، او با رد کردن نظریه زمین - مرکزی، به اثبات نظریه خورشید - مرکزی پرداخت[ ۱] . چندی پس از ممنوع شدن این کتاب در سال ۱۶۱۴ از سوی کلیسا، یوهانِس کپلر در سال ۱۶۱۸، قوانین سه گانه خود درباره مدار سیارات را منتشر کرد[ ۲] . در اوایل قرن ۱۷ میلادی، کلیسا به بی دینی برخی، از جمله گالیلئو گالیله، حکم داد، زیرا آنان به نظریه خورشید مرکزی باور داشتند. گالیله، ابتدا با رها کردن دو گوی ناهم جنس از بالای برج پیزا، نشان داد که اجسام، صرف نظر از جرمشان، با رها شدن ( و نه پرتاب شدن ) از ارتفاعی معین، هم زمان به زمین می رسند و به سرعت آنان در هر ثانیه، ۱۰ مرتبه اضافه می شود. او فرض کرد که اگر بتوان ستونی بدون هوا در نظر گرفت، برای مثال، یک پر و یک گوی فلزی هم زمان و هم سرعت به زمین خواهند رسید ( البته ماشین تخلیه هوا در سال ۱۶۵۴ اختراع شد و درستی نظر گالیله تأیید شد ) . سپس با استفاده از تلسکوپ و مشاهده سیاره مشتری، نشان داد که ماه هایی به دور سیارات می گردند، و در رد مرکزیت زمین تلاش کرد. این تلاش ها به حکم بی دینی او از سوی کلیسا در سال ۱۶۱۰ انجامید و او مجبور به توبه اجباری از نظراتش شد. [ ۳] [ ۴] با تثبیت شدن مذهب پروتستان در نیمه دوم قرن ۱۷ در انگلستان، فضا برای رشد نظریه خورشید مرکزی در این کشور فراهم شد. در این دوران بسیاری از دانشمندان جزیره بریتانیا، از جمله آیزاک نیوتن، باور به نظریه خورشید مرکزی پیدا کرده بودند. بنا بر افسانه ای؛ در سال ۱۶۶۵، زمانی که نیوتون ۲۳ ساله بود، سقوط سیبی بر سرش در باغ خانه اش این پرسش را در او برانگیخت که «چه نیرویی باعث سقوط این سیب به زمین شده و آیا این نیرو ارتباطی با گردش ماه به دور زمین دارد؟». او پس از سال ها پژوهش و انبوهی محاسبات ریاضی و اندیشه بر روی قوانین کپلر، از جمله قانون اول آن، موفق به کشف این معادله شد. او کشف خود را در سال ۱۶۸۷ در کتاب «اصول ریاضی فلسفه طبیعی» به همراه قوانین مکانیک کلاسیک منتشر کرد. [ ۴] [ ۵] این معادله، مسیر سیارات را با دقت خوبی پیش بینی می کرد و خیلی زود، دانشمندان شروع به استفاده از آن در ستاره شناسی کردند. در سال ۱۷۸۹ ( شصت سال پس از مرگ نیوتن ) ؛ هنری کاوندیش، با پیدا کردن مقدار ثابت G، قانون گرانش عمومی نیوتن را به صورت تجربی ثابت کرد. موفقیت چشم گیر مکانیک کلاسیک و قانون گرانش عمومی در توصیف حرکت سیارات و ستارگان، به پیدایش مکانیک سماوی انجامید.
wiki: قانون جهانی گرانش نیوتن