قانون اساسی شوروی

از قانون اساسی اتحاد جماهیر شوروی، سه نسخه وجود دارد که بعد از قانون اساسی ۱۹۱۸ جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی مدل سازی شدند، به عنوان جانشین فوری قانون اساسی ۱۹۱۸ که عملاً تا پیمان ۱۹۲۲ قانون اساسی کل قلمرو سابق امپراتوری روسیه بود شدند.
در طول عمر اتحادیه شوروی، سه بار قانون اساسی تغییر کرد:
• قانون اساسی ۱۹۲۴ شوروی
• قانون اساسی ۱۹۳۶ شوروی
• قانون اساسی ۱۹۷۷ شوروی
این قوانین اساسی بیشترین مفاد را دربارهٔ جوامع اشتراکی داشتند. این مفاد، رهبری طبقه کارگر و در دومورد دیگر نقش حزب کمونیست شوروی را در حکومت و جامعه را تعیین می کرد. همه قانون اساسی اشکال مالکیت اشتراکی را تأیید می کردند. هرکدام از قانون های اساسی خواستار سیستم جمهوری شورایی برای اعمال اختیارات دولت بودند.
درسطح، قانون اساسی شوروی شباهت زیادی با قانون های اساسی تصویب شده در غرب دارند. با این حال اختلافات بین قوانین اساسی شوروی با قوانین اساسی اروپا، شباهت هارا تحت الشاع قرار می دهد. قانون اساسی شوروی حقوق سیاسی خاصی از جمله آزادی بیان، آزادی اجتماع و آزادی مذهب را اعلان کرد. همچنین مجموعه ای از حقوق اقتصادی و اجتماعی و مجموعه ای از وظایف شهروندان شوروی در قبال کشورشان را مشخص کرد. همچنین قوه مقننه نیز در انتخابات دوره ای انتخاب می شد. همچنین به نقش برجسته حزب کمونیست در رهبری در قانون اساسی مشخص شده بود. در حقیقت، این رهبری حزب بود که تمام تصمیمات سیاسی را در جماهیر اتحادیه می گرفت. در دوره پرسترویکا در اواخر دهه ۸۰ میلادی، قانون اساسی به فراهم آوردن چارچوب های دموکراسی توسعه یافته در کشور بسیار کمک کرد.