قاموس البحرین

[ویکی نور] قاموس البحرین کتابی است به زبان شیرین فارسی در علم کلام که از دو بخش عمده، تحت عنوان قانون، تشکیل یافته است:
1. قانون اوّل در مبادی علم کلام است. در اصطلاح مبادی به مجموعه تصورات و تصدیقاتی اطلاق می شود که شروع یک علم یا شروع همراه با بصیرت آن، متوقف بر دانستن آنهاست. قدما این امور را تحت عنوان رؤوس ثمانیه در ابتدای تألیفات خویش طرح می کردند. این امور عبارتند از: 1. سمت یا وجه تسمیه علم 2. مؤلف علم 3. غرض علم 4. منفعت یا فایده علم 5. مرتبه علم 6. جنس علم 7. ابواب علم 8. روشهای تعلیم علم. امّا مصنف همچون متأخرین دست به گزینش زده و از میان مبادی علم کلام به شرح تعریف، موضوع، وجه تسمیه و تاریخ اجمالی علم کلام تحت عنوان مدارج این علم، بسنده کرده و پس از آن بتفصیل درباره امور عامه سخن رانده است.
2. قانون دوم درباره مسائل علم کلام است. از آنجا که علم کلام عهده دار تبیین و اثبات اصول و بنیادهای عقاید دینی است، این کتاب نیز همچون سایر آثار کلامی بتفصیل درباره اثبات باری و صفات او، نبوّت، امامت، معاد و احوال آن و برخی مباحث دیگر بحث می کند.
از آنجایی که مصنف در این کتاب به نقل و نقد آرای حکمای مشّا و اشراق، عرفا، معتزله، اشاعره و صاحبان ادیان مشهور می پردازد، بی شک باید از منابع متعدد و متنوعی بهره برده باشد.
برخی از این منابع به تصریح خود او عبارتند از: شفا، اشارات، الواح عمادیه، الصفات، الصحائف و کتب آسمانی تورات و انجیل.