کردستان ایران از دیدگاه قالیبافی دارای دو قطب فعال است که یکی از آن ها شهر سنندج و دیگری بیجار است. قالی بافی و پیشرفت آن در سنندج را تا حد زیادی باید مرهون مقامات محلی دانست که در سده های قبل در آنجا حکومت می کرده اند و از این هنر و سایر هنرها حمایت می کرده اند؛ بنابراین می توان برای آن حداقل سابقه ای حدود ۱۰۰ سال را در نظر گرفت. ولی شهرت سنندج بیشتر به واسطه گلیم های بسیار نفیس آن که دارای آوازه جهانی است. ساختار دشت ها و کوهپایه های کردستان یکی از مناطق مهم گله داری کشور است که گوسفندان آن نیز معمولاً از نژادهای «کردی» و «مریوانی» است. پشم مصرفی در قالیبافی سنندج بیشتر از نوع دست ریس و بسیار نازک است. تا حدی که گاهی تفکیک و تشخیص نخ های دست ریس و کارخانه ای مشکل است. قالی های سنندج به روش ترکی چله کشی می شوند و چله ها امروزه از جنس پنبه می باشند. قالی های اصیل کردستان به ویژه سنندج از نوع یک پود ضخیم است که به نظر می رسد استفاده از یک پود در بافت قالی متأثر از دست بافته هایی چون گلیم، گبه و … باشد. ولی امروزه در بافت قالی ها از هر نوع پود استفاده می شود. دارهای مورد استفاده در مناطق شهری عمودی و از نوع ثابت است. رج شمار فرش های قدیمی سنندج بین ۱۵ و حداکثر ۲۵ متغیر بوده اند. اگر چه در معدود نمونه های نفیس و منحصر به فرد رج شمارهای بالاتر نیز دیده شده، اما قالی های امروز سنندج دارای رج شماری بین ۲۵ تا ۳۵ هستند.
... [مشاهده متن کامل]
یکی از ویژگی های بارز قالی هایی سنندج، پرزهای کوتاه آن است که معمولاً پرداخت و قیچی آن در زمان بافت صورت می گیرد. با وجود آنکه گره نامتقارن در میان اهل فن به «گره فارسی» یا «گره سنه» ( نام قدیمی آن شهر ) معروف است، با این حال فرش های سنندج با گره ای از نوع متقارن یا به عبارتی گره ترکی بافته می شوند. به کارگیری الیاف کاملاً تابیده شده توسط قالیبافان موجب شده که گره های فرش آنان در پشت فرش به خوبی دیده شو د. تمایل بافندگان در نوع بافت بیشتر به قالی های «لول بافت» است.
طرح ماهی درهم، عمده ترین طرح مورد استفاده قالی سنندج است. هر چند که در گذشته طرح های متنوعی در این شهر بافته می شد، ولی امروزه، بخش اعظم قالی های دستباف این شهر، طرح ماهی درهم ( هراتی ) است که در قالب های گوناگون لچک ترنج ( که در زبان محلی آن را کلاه فرنگ می گویند ) ، سه ترنج و … بافته می شود. اگر چه نمی توان طرح های گسترده را دسته بندی کرد ولی می توان آن ها را تحت عنوان های ذیل بررسی کرد:
... [مشاهده متن کامل]
یکی از ویژگی های بارز قالی هایی سنندج، پرزهای کوتاه آن است که معمولاً پرداخت و قیچی آن در زمان بافت صورت می گیرد. با وجود آنکه گره نامتقارن در میان اهل فن به «گره فارسی» یا «گره سنه» ( نام قدیمی آن شهر ) معروف است، با این حال فرش های سنندج با گره ای از نوع متقارن یا به عبارتی گره ترکی بافته می شوند. به کارگیری الیاف کاملاً تابیده شده توسط قالیبافان موجب شده که گره های فرش آنان در پشت فرش به خوبی دیده شو د. تمایل بافندگان در نوع بافت بیشتر به قالی های «لول بافت» است.
طرح ماهی درهم، عمده ترین طرح مورد استفاده قالی سنندج است. هر چند که در گذشته طرح های متنوعی در این شهر بافته می شد، ولی امروزه، بخش اعظم قالی های دستباف این شهر، طرح ماهی درهم ( هراتی ) است که در قالب های گوناگون لچک ترنج ( که در زبان محلی آن را کلاه فرنگ می گویند ) ، سه ترنج و … بافته می شود. اگر چه نمی توان طرح های گسترده را دسته بندی کرد ولی می توان آن ها را تحت عنوان های ذیل بررسی کرد:
