قاعده یقین

[ویکی فقه] قاعده یقین، حکم به بقای یقین سابق هنگام شک در اصل همان یقین است.
قاعده یقین، به معنای حکم به بقای یقین سابق و از بین نرفتن آن به سبب سرایت شک بعدی به آن است؛ به بیان دیگر، هنگامی که به وجود چیزی یقین حاصل شود و سپس در زمانی دیگر تردید شود که آیا در همان زمان گذشته انعقاد و شکل گیری آن یقین، صحیح بوده است یا خیر، طبق قاعده یقین، به صحت انعقاد یقین سابق حکم می شود؛ برای مثال، کسی که در روز پنج شنبه به نجاست لباس خود یقین دارد و سپس در روز جمعه، در یقین سابق خود به نجاست در روز پنج شنبه شک می نماید، بر اساس این قاعده، به صحت یقین سابق خود حکم می نماید.در قاعده یقین، زمان شک (روز جمعه) و زمان یقین (روز پنج شنبه) تفاوت دارد، اما مشکوک (متعلق شک) و متیقن (متعلق یقین) از نظر زمانی اتحاد دارند، که در مثال بالا هر دو (متیقن و مشکوک) «نجاست لباس در روز پنج شنبه» است.
اختلاف در حجیت یقین
در مورد این که قاعده یقین حجیت دارد یا نه، اختلاف است؛ مشهور اصولیون اعتقاد دارند شک لاحق به یقین گذشته سرایت کرده و آن را از بین می برد، به همین دلیل قاعده یقین حجت نیست.در مقابل، برخی به حجیت قاعده یقین و عدم اضمحلال یقین گذشته اعتقاد دارند، به این دلیل که « اخبار لا تنقض » قاعده یقین را در بر می گیرد؛ اما نظر مشهور این است که این اخبار، شامل قاعده یقین نمی شود و دلیل دیگری هم بر حجیت آن وجود ندارد.
← نکته اول
۱. ↑ المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۴، ص۱۴.
...