قاعده ضمان الید

[ویکی فقه] مفاد این قاعده این است که، هر کسی که بر مال دیگری تسلّط پیدا کند، به هر نحوی؛ ظلماً، جهلاً، امانةً، احساناً، ضامن آن مال می شود و تا زمانی که آن را به صاحبش باز نگرداند، این ضمان از عهده اش ساقط نمی شود.
مفاد قاعده ضمان الید، اثبات ضمان بر کسی است که بر مال دیگری استیلا یافته است در حالی که قاعده ید، درصدد اثبات اماره بر مالک بودن «ید» است.


موضوع قاعده
این قاعده، شامل موارد ذیل می­شود:
۱) ید عدوانی و امانی که ید امانی، مادامی که امانی است، تخصیصاً خارج می شود؛
۲) ضمان منافع مستوفاة – منافعی که از آن ها استفاده شده - و غیر مستوفاة.


مدرک قاعده
...