قاعده زایتسف

قاعده سایتزف ( به انگلیسی: Zaitsev's rule یا Saytseff's rule ) یک قاعده در تشخیص محصول عمده آلکنی در یک واکنش حذفی است. این قاعده به این شکل بیان می شود که:
فرآورده اصلی در واکنش هیدروهالوژن زدایی، آلکنی است که بیشترین تعداد گروه های آلکیل متصل به اتم های کربن پیوند دوگانه را داشته باشد. اما در برخی استثناعات از قاعده هافمن استفاده می شود قاعده هافمن کاملاً برعکس قاعده سایتزف می باشد به طور مثال واکنش حذف هالو آلکانها وقتی هالوژن فلوئور باشد از قاعده هافمن ( آلکن با استخلاف کمتر ) به جای سایتزف پیروی می شود. این قاعده نخستین بار توسط شیمیدان روس الکساندر میخایلوویچ زایتسف در سال ۱۸۷۵ میلادی ارائه شد. [ ۱]
به عنوان مثال هنگامی که ۲ - یدوبوتان در حضور پتاسیم هیدروکسید و در محیطی حاوی الکل واکنش می دهد، فراورده عمده ۲ - بوتن و فراوردهٔ کمتر ۱ - بوتن است. [ ۲]