قاضی نوراﷲ شوشت

لغت نامه دهخدا

قاضی نوراﷲ شوشتری. [ رُل ْ لا هَِ ت َ ] ( اِخ ) ابن سید شریف الدین شوشتری مرعشی سیدی است جلیل که نسب وی با بیست ویک واسطه به سید علی مرعشی. و با بیست وشش واسطه به حضرت زین العابدین میرسد.وی از اعاظم علمای اسلام در عصر صفویه و فقیه اصولی ،محدث رجالی ، ادیب ریاضی و معقولی منقولی ، متکلم جدلی شاعر ماهر و به کمالات صوری و معنوی معروف است. او به سال 956 هَ. ق. در شهر شوشتر متولد شد و در همان شهر به تحصیل علم همت گماشت و به سال 979 به مشهد رفت و از محضر درس علامه عبدالواحد شوشتری بهره مند گردید. سپس به سال 993 در زمان اکبرشاه هندی به هندوستان رفت. و مدتی در لاهور متصدی منصب قضاء شد و اهتمام تمام در انجام دادن وظائف و امر به معروف و نهی از منکر و تبلیغات دینی داشت و تألیفات سودمند و بسیاری در فنون مختلف پرداخت که همه حاکی از تبحر و جامعیت او در معقول و منقول میباشد. در تألیفات وی روانی و شیوائی و شیرینی و جذبه خاصی است که دلها را تحت تأثیر قرار میدهد. علامه سید شهاب الدین مرعشی نجفی در مقدمه کتاب احقاق الحق از یکصدوچهل تألیف از تألیفات وی نام برده اند و از آنجمله است : 1- احقاق الحق. این کتاب را در رد کتاب ابطال الباطل قاضی فضل بن روزبهان که در رد کتاب نهج الحق و کشف الصدق علامه حلی است تألیف کرد و در فن خود بهترین کتاب است. کتاب مزبور چند مرتبه به چاپ رسیده و اینک چاپخانه اسلامیه تهران دست بکار چاپ دیگر از آن است که بیش از ده جلد پیش بینی میشود و تا کنون سه جلد آن چاپ و منتشرشده است. امتیاز این چاپ مقدمه پرارزش و حواشی محققانه و سودمندی است که به قلم آیةاﷲ مرعشی نجفی زیب آن گردیده است. 2- القام الحجر فی الرد علی بن الحجر.3- تفسیر قرآن در چند جلد. 4- حاشیه بر شرح مواقف. 5- حاشیه بر تفسیر بیضاوی. 6- حاشیه بر شرح اشارات محقق طوسی. 7- دلائل الشیعة فی الامامة. 8- دیوان قصائد. 9- دیوان شعر. 10- دافعة الشقاق 11- الذکر الابقی. 12- رسالة فی ذکر اسامی وضاعی الحدیث و بیان احوالهم. 13 - رسالة فی رد شبهة فی تحقیق العلم الالهی. 14- رسالة فی حقیقة الوجود و رسالة اخری فی انه لامثل له. 15- النور الانور الازهر فی تنویر خفایا رسالة القضاء و القدر للعلامة الحلی. 16- رساله ای در اسطرلاب و این رساله مشتمل بر صد باب وفارسی است. 17- رسالة فی الکلیات الخمس. 18- شرح گلشن راز شبستری. 19- الصوارم المهرقة فی الرد علی الصواعق المحرقة. 20- گوهر شاهوار، فارسی. 21- گل و سنبل ، فارسی. 22- کتاب فی القضا و الشهادات. 23- مجالس المؤمنین و این کتاب مشهوری است و چند مرتبه چاپ شده است. 24- الشرح علی مقامات الحریری. 25- الشرح علی مقامات بدیع الزمان. قاضی نوراﷲ در نظم عربی و فارسی نیز دستی توانا داشته و شعر نیکو میسروده و به نوری تخلّص میکرده است و اینک نمونه هائی از اشعار او:بیشتر بخوانید ...

پیشنهاد کاربران

بپرس