قاضی طباطبایی محمدعلی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] آیت الله سید محمد علی قاضی، فرزند حاج میرزا باقر، در 1293 ش در تبریز متولد شد. تحصیلات مقدماتی علوم دینی را از مادر و عموی خود - میرزااسدالله - در مدرسة طالبیه تبریز فرا گرفت. در 1316 ش. هنگام قیام مردم تبریز، به اتفاق پدرش و به دلیل مبارزه، به تهران تبعید شد و پس از چند ماه توقف اجباری در تهران و ری، به تبریز بازگشت. در 1318 ش.
برای ادامة تحصیل به حوزة علمیة قم رفت و از آیات عظام، گلپایگانی، حجت، صدر، بروجردی و امام خمینی درس آموخت. در 1328 ش. راهی حوزه علمیه نجف اشرف شد و در درس آیات عظام، حکیم، عبدالحسین رشتی، میرزا باقر زنجانی، بجنوردی و علامه محمدحسین کاشف الغطاء شرکت کرد و در 1331 ش. مجدداً به تبریز مراجعت نمود. آیت الله قاضی در دوران مرجعیت و زعامت امام خمینی نمایندة تام الاختیار او بود.
با شروع نهضت اسلامی در 1341 ش مبارزات او علیه رژیم پهلوی اوج گرفت. ابتدا در زندان قزل قلعه زندانی شد و سپس به شهرهای بافت، کرمان و زنجان تبعید گردید. همچنین مدت سه ماه به سبب فشارها و ضربات روحی و جسمی، در یکی از بیمارستانهای تهران بستری شد. بعد از خارج شدن از بیمارستان به عراق تبعید شد و یک سال در آنجا ماند. پس از یک سال به ایران بازگشت و به هدایت مردم و تبلیغ اسلام پرداخت.
آیت الله قاضی طباطبایی به زبان عربی تسلط داشت و آثاری به زبان عربی به چاپ رسانده است. برخی آثار وی عبارتند از: مقدمه و تعلیق بر تفسیر جوامع الجامع طبرسی، تعلیقات بر کتاب اسلام صراط مستقیم، تعلیقات بر کتاب انوار نعمانیه تألیف سید نعمت الله جزایری، مقدمه بر انیس الموحدین نراقی، تحقق در ارث زن از دارائی شوهر، مقدمه بر العقائد الوثنیه فی الدیانه النصرانیه، ترجمه مسائل قندهاریه از فارسی به عربی اثر کاشف الغطاء، علم امام علیه السلام.
آیت الله قاضی طباطبایی در دهم آبان 1358 مصادف با عید سعید قربان، نماز عید را اقامه کرد. وی در خطبة نماز گفت «مرا تهدید به قتل می کنند، من از شهادت نمی ترسم و آماده ام.» در همان روز، بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء در راه مراجعت به منزل توسط یکی از اعضاء گروهک فرقان در خیابان مورد حمله قرار گرفت و در سن 65 سالگی به شهادت رسید و نامش به عنوان اولین شهید محراب در کنار نام شهدای انقلاب اسلامی به ثبت رسید و گروهک فرقان مسئولیت این ترور را بر عهده گرفت.

دانشنامه آزاد فارسی

قاضی طباطبایی، محمّدعلی (تبریز ۱۲۹۳ـ ۱۳۵۸ش)
قاضی طباطبایی، محمّدعلی
از علمای مبارز ایران در دورۀ پهلوی. فرزند میرزا باقر، از علمای مشروطه خواه تبریز، بود و در قم و نجف از درس استادان بسیاری ازجمله آیات عظام بروجردی، صدر، حکیم و امام خمینی (ره) بهره گرفت. در طی مبارزات امام خمینی (ره)، وی از ۱۳۴۱ش فعالیت سیاسی وسیعی در آذربایجان داشت، از این رو چندین بار دستگیر، زندانی و به عراق و دیگر شهرهای ایران تبعید شد. در انقلاب اسلامی، وی شاخص ترین روحانی مؤثر و انقلابی آذربایجان بود و هدایت مبارزات مردمی آن جا را برعهده داشت. پس از پیروزی انقلاب با حکم امام خمینی (ره) به امامت جمعۀ تبریز منصوب گردید. قاضی طباطبائی را گروه فرقان در نماز جمعۀ تبریز به شهادت رساندند و به همین سبب لقب «شهید محراب» گرفت.

پیشنهاد کاربران

بپرس