قاضی اسطخری. [ اِ طَ ] ( اِخ ) حسن بن احمدبن زیدبن عیسی ، مکنی به ابوسعید. از اکابر فقهای شافعیان و رؤسای ایشان و قاضی قم بوده و چندی عمل احتساب بغداد را مباشرت نمود. و از طرف مقتدر عباسی به قضاء سجستان منصوب شده و در مناکحات ایشان بازرسی کرده و اکثر آنها را که بی اجازه و امضای ولی وقوع یافته بوده الغاء نموده است. تألیفاتی در فقه دارد. او راست : 1- الاقضیة. 2- الشروط و الوثاق. 3- الفرائض الکبیر. 4- المحاضر و السجلات. وی در ماه شعبان یا جمادی الاَّخر سال 328 هَ. ق. در 84 سالگی وفات یافت. ( نامه دانشوران ج 5 ص 49 ) ( ابن خلکان ج 1 ص 141 ) ( فهرست ابن الندیم ص 300 ) ( طبقات الشافعیة ج 2 ص 193 ) ( ریحانة الادب ج 1 ص 84 ).
