قاسم متوکل علی ا. [ س ِ م ُ ت َ وَک ْ ک ِ ل ُ ع َ لَل ْ لاه ] ( اِخ ) ابن حسین بن احمدبن حسن بن قاسم ، ملقب به «المتوکل علی اﷲ» از دودمان «الهادی الی الحق » و نهمین از پیشوایان زیدیه یمن است.پیش از پیشوائی در ذمار اقامت داشت و عم او محمدبن احمد ملقب به «المهدی » برای خاموش کردن و درهم کوبیدن شورش حسین بن قاسم ملقب به «المنصور باﷲ» از او استمداد کرد. پس وی به معرکه جنگ وارد شد و آن گاه با حسین علیه عموی خود همدست گردید. مهدی خود را از خلافت خلع کرد و قاسم به حسین بیعت نمود و سپس بیعت خود را شکست و مردم را به سوی خود خواند و به «المتوکل علی اﷲ» ملقب گردید. مردم صنعاء به سال 1128 هَ. ق. به وی بیعت کردند و شهرها را از تصرف حسین خارج ساختند. وی به همین منوال روزگار گذرانید تا در صنعاء به سال 1139 هَ. ق. وفات یافت. رجوع به بلوغ المرام ص 69 و تاریخ الیمن واسعی ص 57 و البدرالطالع ج 2 ص 42والمقتطف من تاریخ الیمن 179 و 181 و الاعلام زرکلی چ 2 ج 6 ص 8 و ترجمه طبقات سلاطین اسلام ص 49 و 95 شود.
