قابلیت مفتول شدن

دانشنامه آزاد فارسی

قابلیّت مفتول شدن (Ductility)
امکانِ دِگرشکل شدنِ دایم ماده، در واکنش به بروزِ تنش. بیشترِ فلزاتِ معمولی کمابیش انعطاف پذیرند و از این رو، با متمرکزشدن تنشِ موضعی سازگار می شوند. موادِ شکننده، مثل شیشه، نمی توانند با تنش سازگاری یابند، زیرا قابلیت مفتول شدن ندارند و به راحتی می شکنند. وقتی به نمونۀ یک ماده تنش اِعمال شود، ابتدا به صورت کِشسان تغییر شکل می دهد و سپس، تغییرِ شِکل آن دائم می شود. استوانه ای فولادی ممکن است در برابر تنش گلویی شود و به شکل شیشۀ ساعت شنی درآید. اگر ماده قابلیت مفتول شدن داشته باشد، این دگرشکل شدنِ موضعی دائم بوده و قطعۀ نمونه پس از برطرف ساختن تنش شکلِ قبلی خود را پیدا نخواهد کرد. هرگاه تنش به قدر کافی زیاد باشد، شکستگی رخ می دهد. قابلیتِ مفتول شدن ممکن است به صورت کشیدگی، کاهش در سطح، و سخت شدگی ظاهر شود. کاهش در سطح (تغییر مساحت بر حسب یکای مساحت) را می توان در قطعۀ آزمایشی میله ای فولادی اندازه گرفت که هنگامِ بروزِ تنش گلویی می شود. سخت شدگی مقدار انرژی لازم برای دگرشکل ساختن دائم تکه ای از ماده است. سخت شدگی ویژگی مادیِ مطلوبی است که به قطعه امکان می دهد به جای تَرَک خوردن یا شکستن به صورت موم سان تغییر شکل دهد.

پیشنهاد کاربران

بپرس