فیتزجرالد
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
ادوارد فیتز جرالد شرق شناس انگلیسی و عاشق رباعیات عمر خیام که در یال ۱۹۰۹ در لندن ترجمه رباعیات خیام را به انگللیسی در کنار متن فارسی به نحو زیبا و منقحی تدوین و به چاد رساند.
فیتز جرالد ، ادیب و شاعر انگلیسی ( 1883 ــ 1809 )
با همه جاذبه و لطفی که رباعیات خیامی دارد بی گمان شهرت جهانگیر حکیم عمر خیام نیشابوری مرهون ترجمه منظوم آزاد و هنرمندانه ای است که ادوار فیتز جرالد ، شاعر انگلیسی به ذوق و سلیقه خویش از رباعیات خیام کرده و نخستین بار به سال 1859 میلادی به طبع رسیده است و هم این کار سبب نام و اعتبار فیتز جرالد در شعر و ادبیات جهان نیز شده است . نوشته اند شاعرانی مانند سوینبرن Swinburne و دانته رستی Dante Rossette اثر فیتز جرالد را پسندیدند و سوینبرن نسخه ای از آن را شادمانه به نزد جرج مردیث George Meredith شاعر و رمان نویس انگلیسی برد و نیز خود هر هفتاد و پنج رباعی چاپ نخست کتاب را بزودی بخاطر سپرد و جان راسکین John Ruskin ، منتقد هنری انگلیسی ، ترجمه فیتز جرالد را اثری « بزرگ و باشکوه » خواند . جیمز راسل لاول Jamss Russell Larell ، شاعر آمریکایی ، رباعیات را « مروارید های افکار پرورده در دریای فارس » شمرد و تنیسن ، شاعر مشهور انگستان ، در شعری خطاب به فیتز جرالد اثر او را « سرود زرین شرقی ، به ترجمه ای بهشتی » توصیف کرد .
... [مشاهده متن کامل]
در فاصله سال 1859 تا آخر قرن ، به نقل آربری ، رباعیات فیتز جرالد بیست و پنج بار چاپ شد و بنا بر تحقیق آمبروز ج . پاتر Ambrose G. Potter که به سال 1929 انتشار یافته تا آن تاریخ بر روی هم ، چهار صد و ده چاپ از رباعیات خیام به زبان انگلیسی و حدود هفتصد کتاب ، مقاله ، تضیقات موسیقایی و تئاتری مربوط به آن پدید آمده بوده است . . .
این که فرد ریچاردز ، نقاش و شاعر انگلیسی ، و آربری نوشته اند خانه ای در انگلستان و آمریکا و قفسه دانشجویی نبود که نسخه ای از رباعیات عمر خیام در آن نباشد و سربازان انگلیسی در دو جنگ جهانی این کتاب را همراه خود می برده اند و یا می بینیم از مجموعه رباعیات ترجمه فیتز جرالد چهل مصرع و رباعی را به صورت مثل سایر در فرهنگ تضمین ها و نقل قول ها ضبط کرده اند همه نمودار این معروفیت و حسن قبول آن است . بی سبب نیست که تارنست رنان ، حکیم و نویسنده فرانسوی نیز صاحب این دیوان را برادر گوته و هاینریش هاینه Heinrich Heine ، شاعران بزرگ آلمان ، شمرده است .
در هر حال نحوه برداشت فیتز جرالد از رباعیات عمر خیام و عرضه داشت آن در زبان انگیسی طوری است که به عقیده ادوارد هرن ـ الن Edward Heron - Allen وی را سراینده اشعار موسوم به رباعیات عمر خیام باید به جساب آورد نه فقط مترجم آنها به زبان انگلیسی ، و همین شیوایی و سلاست اشعار فیبز جرالد است که دنیای انگلیسی زبان را مجذوب کرده و به ستایش شاهکار وی برانگیخته است.
دکتر غلامحسین یوسفی
با همه جاذبه و لطفی که رباعیات خیامی دارد بی گمان شهرت جهانگیر حکیم عمر خیام نیشابوری مرهون ترجمه منظوم آزاد و هنرمندانه ای است که ادوار فیتز جرالد ، شاعر انگلیسی به ذوق و سلیقه خویش از رباعیات خیام کرده و نخستین بار به سال 1859 میلادی به طبع رسیده است و هم این کار سبب نام و اعتبار فیتز جرالد در شعر و ادبیات جهان نیز شده است . نوشته اند شاعرانی مانند سوینبرن Swinburne و دانته رستی Dante Rossette اثر فیتز جرالد را پسندیدند و سوینبرن نسخه ای از آن را شادمانه به نزد جرج مردیث George Meredith شاعر و رمان نویس انگلیسی برد و نیز خود هر هفتاد و پنج رباعی چاپ نخست کتاب را بزودی بخاطر سپرد و جان راسکین John Ruskin ، منتقد هنری انگلیسی ، ترجمه فیتز جرالد را اثری « بزرگ و باشکوه » خواند . جیمز راسل لاول Jamss Russell Larell ، شاعر آمریکایی ، رباعیات را « مروارید های افکار پرورده در دریای فارس » شمرد و تنیسن ، شاعر مشهور انگستان ، در شعری خطاب به فیتز جرالد اثر او را « سرود زرین شرقی ، به ترجمه ای بهشتی » توصیف کرد .
... [مشاهده متن کامل]
در فاصله سال 1859 تا آخر قرن ، به نقل آربری ، رباعیات فیتز جرالد بیست و پنج بار چاپ شد و بنا بر تحقیق آمبروز ج . پاتر Ambrose G. Potter که به سال 1929 انتشار یافته تا آن تاریخ بر روی هم ، چهار صد و ده چاپ از رباعیات خیام به زبان انگلیسی و حدود هفتصد کتاب ، مقاله ، تضیقات موسیقایی و تئاتری مربوط به آن پدید آمده بوده است . . .
این که فرد ریچاردز ، نقاش و شاعر انگلیسی ، و آربری نوشته اند خانه ای در انگلستان و آمریکا و قفسه دانشجویی نبود که نسخه ای از رباعیات عمر خیام در آن نباشد و سربازان انگلیسی در دو جنگ جهانی این کتاب را همراه خود می برده اند و یا می بینیم از مجموعه رباعیات ترجمه فیتز جرالد چهل مصرع و رباعی را به صورت مثل سایر در فرهنگ تضمین ها و نقل قول ها ضبط کرده اند همه نمودار این معروفیت و حسن قبول آن است . بی سبب نیست که تارنست رنان ، حکیم و نویسنده فرانسوی نیز صاحب این دیوان را برادر گوته و هاینریش هاینه Heinrich Heine ، شاعران بزرگ آلمان ، شمرده است .
در هر حال نحوه برداشت فیتز جرالد از رباعیات عمر خیام و عرضه داشت آن در زبان انگیسی طوری است که به عقیده ادوارد هرن ـ الن Edward Heron - Allen وی را سراینده اشعار موسوم به رباعیات عمر خیام باید به جساب آورد نه فقط مترجم آنها به زبان انگلیسی ، و همین شیوایی و سلاست اشعار فیبز جرالد است که دنیای انگلیسی زبان را مجذوب کرده و به ستایش شاهکار وی برانگیخته است.
دکتر غلامحسین یوسفی