فون نویمان جان

دانشنامه آزاد فارسی

فون نویْمان، جان (۱۹۰۳ـ۱۹۵۷)(Von Neumann, John)
فون نویْمان، جان
دانشمند و ریاضی دان امریکایی، زادۀ مجارستان. از بنیان گذاران طرح ریزی رایانه بود. در اواخر دهۀ ۱۹۳۰، حلقه های عملگر را ابداع کرد که جبر فون نویمان نامیده می شود. دیگر حوزه های فعالیت او عبارت اند از نظریۀ مجموعه ها، نظریۀ بازی ها، مکانیک کوانتومی، سیبرنتیک، که در زمینۀ روبات های خودتولیدکننده یا ماشین های فون نویمان است، و ساخت بمب های اتمی و هیدورژنی. کار طراحی و نظارت بر ساخت اولین رایانه ای را که قادر به استفاده از برنامۀ انعطاف پذیر ذخیره شده بود و EDVAC نام داشت، از ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۲ در مؤسسۀ مطالعات عالی پرینستون به انجام رساند. همۀ رایانه های برنامه پذیر بعدی را براساس همین رایانه طرح ریزی کردند. فون نویمان در بوداپست زاده شد و در دانشگاه های آلمان و سوئیس درس خواند. در ۱۹۳۰، به امریکا مهاجرت کرد. در ۱۹۳۱، در دانشگاه پرینستون به مقام استادی رسید و از ۱۹۳۳ نیز عضو مؤسسۀ مطالعات پیشرفتۀ پرینستون بود. از ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۴، عهده دار سِمت های مشاوره ای در دولت ایالات متحده امریکا بود. در ۱۹۳۱، هم ارز بودن مکانیک ماتریسی و مکانیک موجی را به اثبات رساند. کتابمبانی ریاضی مکانیک کوانتومی (۱۹۳۲) را برای دفاع ریاضیاتی از اصل عدم قطعیتِ فیزیک دان آلمانی، ورنر هایزنبرگ، نوشت.اثر به یادماندنی اش، نظریۀ بازی ها و رفتار اقتصادی (۱۹۴۴)، که با همکاری اسکار مورگنشترن (۱۹۰۲ـ۱۹۷۷) نوشته شد، پایه گذار نظریۀ نوین بازی ها بود.

پیشنهاد کاربران

بپرس