فولیکول تخمدان

انبانک تخمدان[ ۱] یا فولیکول تخمدان ( به انگلیسی: Ovarian follicle ) توده هایی کروی شکل در تخمدان زنان هستند که در طی یک دوره قاعدگی یک یا چند عدد از آن ها رشد نموده و اووسیت ثانویه یا مام یاخته ثانویه از آن آزاد می شود این دوره در انسان به طور متوسط هر۲۸ روز یکبار تکرار می شود این چرخه توسط هورمون های جنسی کنترل می شود.
در هر فولیکول تخمدانی یک تخمک ( سلول جنسی ماده ) وجود دارد که توسط سلولهای بافت تخمدانی احاطه شده است. سلول های فولیکول عبارتند از تخمک ، سلول های گرانولوزا ( granulosa ) و سلول های تکا ( theca ) لایه های داخلی و خارجی.
دختران تازه متولد حدود یک میلیون تخمک نارس درهر تخمدان به صورت ذخیره شده دارند که قبل از تولد در تخمدانهای آن ها ( راست و چپ ) جای گرفته است. در هر سیکل قاعدگی، این فولیکولها برای غالب شدن، با هم رقابت می کنند، تحت تأثیر چندین هورمون، رشد همه این فولیکول ها بجز یکی از آن ها متوقف می شود در حالی که فولیکول غالب شروع به رشد و بالغ شدن می کند این فولیکول، فولیکول گراف نام دارد.
زمانی که فولیکول ها بالغ می شوند مقدار زیادی استرادیول، نوعی استروژن، ترشح می کنند. استروژن ها شروع به تشکیل یک لایه جدید در اندومتر رحم می کنند. استروژن نیز باعث تحریک کریپت ها در سرویکس رحم می شوند تا موکوس بارور سرویکس را تولید کنند.
مرحله لوتئال در چرخه تخمدان به دنبال مرحله فولیکولی ایجاد می شود. بعد از تخمک گذاری ، هورمون LH سبب می شود تا سلول های فولیکولی که پاره شده اند رشد کنند و تشکیل توده ای به نام جسم زرد را بدهند.