فوستل دو کولانژ. [ ت ِ دُ ] ( اِخ ) نوما - دنی. از مورخان فرانسوی است که کتابی درباره تمدن قدیم نگاشته است. وی ازجمله پیروان شیوه تاریخ نویسی دقیق و تحقیقی است. معتقد بود که مورخ باید آنچه را از مدارک موجود آشکارا میتوان دریافت اقتباس کند و از خویشتن بر آن چیزی نیفزاید. در فن تجزیه و تشریح مطالب نیز هیچ یک از مورخان به پایه او نرسیده اند. وی علاوه بر تاریخ نویسی در نویسندگی نیز استاد بود، چنانکه هرگاه احیاناً زمانی در آثار گرانبهای او از لحاظ تاریخی اشتباهاتی یافته شود باز هم مانند آثار مونتسکیو و میشله دارای ارزش ادبی است. ( از مقدمه ٔنصراﷲ فلسفی بر ترجمه تمدن قدیم فوستل دو کولانژ ). نوما دنی فوستل دو کولانژ مورخ و محقق فرانسوی تنها در نظر خواص اهل علم سرشناس است. وی در پاریس به سال 1830 م. متولد شد و در 1860 به سن سی سالگی به معلمی ادبیات در دانشگاه استرازبورگ منصوب شد و پس از ده سال در 1870 معاون دارالمعلمین عالی پاریس شد. در 1878 استاد دارالعلم ادبی پاریس گردید. در 1880 رئیس دارالمعلمین عالی پاریس شد و سه سال در این مقام بود وعاقبت در سال 1889 درگذشت. تمام عمر او به تحصیل و تعلیم گذشت و کتاب تمدن قدیم نخستین اثر اوست که در سال 1864 انتشار یافت ، و یکی از سلسله کتاب هایی است که در «تاریخ سازمانهای سیاسی فرانسه » نوشت که یک جلد دیگر آن در سال 1874 انتشار یافت و پس از آن پنج جلد دیگرش به چاپ رسید. موضوع این دوره تاریخ فرانسه است. آثار او نتیجه مطالعه و پشتکار طولانی است که سالیان دراز عمر او را بدین کار اختصاص داده است. گذشته از اعتبار مطالب ، هنر بزرگ فوستل دو کولانژ قدرت انشاء و نویسندگی اوست که به هیچ وجه حشو و زائدی در سراسر مؤلفاتش نتوان یافت. ( از مقدمه سعید نفیسی بر ترجمه تمدن قدیم فوستل دو کولانژ از نصراﷲ فلسفی ).
فرهنگ فارسی
از مورخان فرانسوی است که کتابی درباره تمدن قدیم نگاشته است .
