فورْت وانْگْلِر، ویلْهِلْم (۱۸۸۶ـ۱۹۵۴)(Furtwängler, Wilhelm)
(یا: فورت وِنْگلر) رهبر ارکستر آلمانی. از ۱۹۲۴ تا ۱۹۵۴ رهبری ارکستر فیلارمونیک برلین را برعهده داشت. تفسیرهای او از آثار واگنر، بروکنر، و بتهوون، بیان های ارزشمندی با عظمت ملی ماندگار برشمرده می شوند، ضمن این که آثار بارتوک، واریاسیون هایی برای ارکستر (۱۹۲۸) اثر شونبرگ، و اپرای ماتیس نقاش (۱۹۳۴) ساختۀ هیندمیت، اثری شدیداً نقادانه و بی پرده از حکومت نازی، را نخستین بار به اجرا درآورد. به سرعت از رهبری ارکسترهای تماشاخانه ای به رهبری ارکسترهای اپرایی ارتقا یافت و از ۱۹۱۵ تا ۱۹۲۰ در مانهایم و از ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۴ در وین، به این کار مشغول بود، و بعد به استخدام ارکسترهای بزرگ لایپزیگ و وین درآمد. فورت وِنگلر در مونیخ زیرنظر یوزف راین برگر و ماکس فون شیلینگس تحصیل کرد و خیلی زود به کسب تجربه های رهبری در کنسرت ها و اپراهای زوریخ، مونیخ، استراسبورگ (در سمت دستیار هانس پفیتسنِر)، و لوبک پرداخت. پس از قراردادی با مانهایم به دنبال آرتور نیکیش به گِواندهاوس در لایپزیگ رفت. در ۱۹۲۴، فعالیت هنری خود را در لندن و در ۱۹۲۵ در نیویورک آغاز کرد. از ۱۹۲۴ ارکستر فیلارمونیک وین را رهبری می کرد (و از ۱۹۲۷ تا ۱۹۲۸ و از ۱۹۳۳ تا ۱۹۵۴ رهبر اصلی آن شد). در ۱۹۲۸ رهبر ارشد ارکستر فیلارمونیک برلین شد. در ۱۹۳۴ به سبب پشتیبانی از هیندمیت در برابر حمله های گوبلز و دیگر نازی ها، به ناچار از مقام خود کناره گرفت. در بایروت از ۱۹۳۱ تا ۱۹۴۴ و در اپرای سلطنتی کاونت گاردن در لندن، از ۱۹۳۵ تا ۱۹۳۸ اپراهایتریستان و ایزولده و حلقۀ نیبلونگ واگنر را به اجرا درآورد. فورت وِنگلر در زمینۀ آهنگ سازی نیز فعالیت داشت، و سه سمفونی، یک کنسرتوی پیانو، یک ته دِئوم، و مقداری آثار مجلسی ساخت. اجراهای آواز سمفونی نهم بتهوون بخصوص اجرای ۱۹۴۲ در برلین و ۱۹۵۱ در بایروت بهترین اجراهایی است که از این اثر بزرگ صورت گرفته است.
(یا: فورت وِنْگلر) رهبر ارکستر آلمانی. از ۱۹۲۴ تا ۱۹۵۴ رهبری ارکستر فیلارمونیک برلین را برعهده داشت. تفسیرهای او از آثار واگنر، بروکنر، و بتهوون، بیان های ارزشمندی با عظمت ملی ماندگار برشمرده می شوند، ضمن این که آثار بارتوک، واریاسیون هایی برای ارکستر (۱۹۲۸) اثر شونبرگ، و اپرای ماتیس نقاش (۱۹۳۴) ساختۀ هیندمیت، اثری شدیداً نقادانه و بی پرده از حکومت نازی، را نخستین بار به اجرا درآورد. به سرعت از رهبری ارکسترهای تماشاخانه ای به رهبری ارکسترهای اپرایی ارتقا یافت و از ۱۹۱۵ تا ۱۹۲۰ در مانهایم و از ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۴ در وین، به این کار مشغول بود، و بعد به استخدام ارکسترهای بزرگ لایپزیگ و وین درآمد. فورت وِنگلر در مونیخ زیرنظر یوزف راین برگر و ماکس فون شیلینگس تحصیل کرد و خیلی زود به کسب تجربه های رهبری در کنسرت ها و اپراهای زوریخ، مونیخ، استراسبورگ (در سمت دستیار هانس پفیتسنِر)، و لوبک پرداخت. پس از قراردادی با مانهایم به دنبال آرتور نیکیش به گِواندهاوس در لایپزیگ رفت. در ۱۹۲۴، فعالیت هنری خود را در لندن و در ۱۹۲۵ در نیویورک آغاز کرد. از ۱۹۲۴ ارکستر فیلارمونیک وین را رهبری می کرد (و از ۱۹۲۷ تا ۱۹۲۸ و از ۱۹۳۳ تا ۱۹۵۴ رهبر اصلی آن شد). در ۱۹۲۸ رهبر ارشد ارکستر فیلارمونیک برلین شد. در ۱۹۳۴ به سبب پشتیبانی از هیندمیت در برابر حمله های گوبلز و دیگر نازی ها، به ناچار از مقام خود کناره گرفت. در بایروت از ۱۹۳۱ تا ۱۹۴۴ و در اپرای سلطنتی کاونت گاردن در لندن، از ۱۹۳۵ تا ۱۹۳۸ اپراهایتریستان و ایزولده و حلقۀ نیبلونگ واگنر را به اجرا درآورد. فورت وِنگلر در زمینۀ آهنگ سازی نیز فعالیت داشت، و سه سمفونی، یک کنسرتوی پیانو، یک ته دِئوم، و مقداری آثار مجلسی ساخت. اجراهای آواز سمفونی نهم بتهوون بخصوص اجرای ۱۹۴۲ در برلین و ۱۹۵۱ در بایروت بهترین اجراهایی است که از این اثر بزرگ صورت گرفته است.
wikijoo: فورت_وانگلر،_ویلهلم_(۱۸۸۶ـ۱۹۵۴)