فوائد الرضویه

[ویکی اهل البیت] نام اصلی کتاب «فوائد الرضویة علی الفرائد المرتضویة» و مولف آن شیخ آقا رضا همدانی (متوفی 1322 قمری)است. این کتاب حاشیه بر رسائل شیخ اعظم مرتضی انصاری در علم اصول فقه است
آقا رضا بن ملا محمدهادی تهرانی نجفی معروف به شیخ آقا رضا همدانی از فقهای بزرگ شیعه است اعیان الشیعه در مورد او می گوید: "کان عالماً فقیهاً أصولیاً محققاً مدققاً من أفضل تلامیذ المیرزا السید محمدحسن الشیرازی"؛ عالمی فقیه اصولی محقق و مدقق بود و از برترین شاگردان میرزا سید محمد حسن شیرازی
او به جز این حاشیه ، شرح و حاشیه هائی نیز بر کتابهای شرائع الإسلام، مکاسب ، ریاض و نجاة العباد دارد همچنین تقریرات درس میرزای شیرازی و رساله ای عملی در عبادات، طهارت، صلاة، زکات، خمس و اعتکاف با نام "ذخیرة الأحکام فی مسائل الحلال والحرام"
این کتاب در حدود 131 صفحه است که در جلد اول، مباحث حجیت قطع و مباحث مربوط به آن تا صفحه 17 و حجیت ظن تا صفحه 30 آورده شده و در جلد دوم حواشی مربوط به اصل برائت از صفحه 30 تا صفحه 72 و استصحاب تا صفحه 118 و تعادل و تراجیح تا صفحه 131 را دربردارد.
اگر چه کتاب حاشیه بر رسائل به صورت مختصر نگاشته شده، اما از بهترین حواشی بر فرائد الأصول (رسائل) شیخ انصاری است و مملو از تحقیقات باارزش و ابتکارات و ابداعات می باشد که در سایر حواشی رسائل دیده نمی شود.
در مقدمه رسائلی که حواشی آقا رضا به آن ضمیمه شده، گفته شده قسمتهایی که حواشی مربوط به آن می باشد با علامت «ضا» مشخص شده است. کتاب حاشیه بر رسائل «شرح بالقول» است یعنی عبارات آن به صورت «قوله... أقول» آمده، البته در چند مورد نیز با لفظ «تنبیه» مطالبی تذکر داده شده است.
به نظر می رسد آقا رضا همدانی دو بار بر رسائل حاشیه زده و این دومین حاشیه او بر رسائل است. این مطلب را از عبارتی که در صفحه 90 آمده است می توان فهمید «هذا ما سطرناه فی الحاشیة القدیمة بأدنی اختلاف فی التعبیر».
مؤلف در موارد زیادی مثل نیت وضو و تذکیه حیوانی که گوشت او حلال است و مبحث قبله به کتاب مصباح الفقیه ارجاع می دهد. (ص 91 و 13 و 53) که در ابتدا به نظر می رسد تألیف کتاب مصباح الفقیه (توسط مؤلف) پایان یافته، اما با عبارتهایی نظیر «وفقنا الله لإتمامه» و یا «وفقنا لإتمام ذلک الکتاب» معلوم می شود. مؤلف کتاب حاشیه بر رسائل را در حین نوشتن مصباح الفقیه تألیف نموده است.