فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی

برنامه توسعه ملل متحد ( UNDP ) شاخص توسعه انسانی ( HDI ) ۱۹۱ کشور را در گزارش توسعه انسانی سالانه گردآوری می کند. این شاخص سلامت، آموزش و پرورش، درآمد و زندگی در یک کشور معین را به عنوان معیاری از توسعه انسانی در نظر می گیرد که بین کشورها و در طول زمان قابل مقایسه است. [ ۱] [ ۲]
شاخص توسعه انسانی پرکاربردترین معیار سنجش توسعه انسانی در جوامع بوده و دیدگاه مردم را نسبت به این مفهوم تغییر داده است. [ ۳] [ ۴] با این حال، چندین جنبه از شاخص مورد انتقاد قرار گرفته است. برخی از محققان از نحوه سنجیدن این عوامل انتقاد کرده اند، به ویژه اینکه چگونه یک سال دیگر از امید به زندگی به طور متفاوتی بین کشورها ارزش گذاری می شود. [ ۴] [ ۵] و عوامل محدودی را که در نظر می گیرد با توجه به حذف عواملی مانند سطوح نابرابری توزیعی و جنسیتی. [ ۶] در پاسخ به اولی، UNDP در گزارش سال ۲۰۱۰ خود شاخص توسعه انسانی تعدیل شده با نابرابری ( IHDI ) را معرفی کرد و در پاسخ به دومی، شاخص توسعه جنسیتی ( GDI ) در گزارش ۱۹۹۵ معرفی شد. [ ۷] [ ۸] دیگران از ساده سازی بیش از حد استفاده از یک عدد در هر کشور انتقاد کرده اند. [ ۹] [ ۱۰] برای انعکاس تفاوت های توسعه ای در داخل کشورها، یک HDI زیرملی ( SHDI ) با داده های بیش از ۱۶۰۰ منطقه در سال ۲۰۱۸ توسط آزمایشگاه داده های جهانی در دانشگاه رادبود در هلند معرفی شد. [ ۱۰] در سال ۲۰۲۰، UNDP شاخص دیگری را معرفی کرد، فشار سیاره ای–شاخص توسعه انسانی تعدیل شده ( PHDI ) ، که نمرات کشورهای با ردپای اکولوژیکی بالاتر را کاهش می دهد. [ ۱۱]
HDI اولین بار در سال ۱۹۹۰ با هدف اینکه معیار جامع تری برای توسعه انسانی نسبت به اقدامات صرفاً اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی منتشر شد. این شاخص شامل سه بعد توسعه انسانی است: زندگی طولانی و سالم، دانش و استانداردهای زندگی مناسب. شاخص مختلف برای تعیین کمیت عملکرد کشورها در هر بعد استفاده می شود. شاخص های مورد استفاده در گزارش ۲۰۲۲ عبارت بودند از امید به زندگی در بدو تولد؛ سالهای مورد انتظار مدرسه برای کودکان؛ میانگین سالهای تحصیل برای بزرگسالان؛ و درآمد ناخالص ملی سرانه. این شاخص ها برای ایجاد یک شاخص سلامت، یک شاخص آموزش و یک شاخص درآمد استفاده می شوند که هر کدام دارای مقداری بین ۰ و ۱ هستند. میانگین هندسی این سه شاخص - یعنی ریشه مکعب حاصلضرب شاخص ها - شاخص توسعه انسانی است. مقدار بالای ۰٫۸۰۰ به عنوان بسیار زیاد، بین ۰٫۷۰۰ و ۰٫۷۹۹ به عنوان بالا، ۰٫۵۵۰ تا ۰٫۶۹۹ به عنوان متوسط و زیر ۰٫۵۵۰ به عنوان پایین طبقه بندی می شود. [ ۱] [ ۱۲] [ ۱۳]

فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۵). در این مقاله فهرستی از کشورها برپایه شاخص توسعه انسانی به صورت تفکیکی فهرست شده اند. این فهرست، برآوردی منتشرشده از جانب سازمان ملل متحد است که شاخص توسعهٔ انسانی را در کشورهای مختلف و در سال ۲۰۱۰ نمایش می دهد. این نتایج در ۴ نوامبر ۲۰۱۰ منتشر شده اند. کشورهای این فهرست شامل ۱۶۸ عضو سازمان ملل ( از ۱۹۲ عضو ) و هنگ کنگ و چین هستند. ۲۴ عضو سازمان ملل به دلیل نبود اطلاعات کافی در مورد شاخص توسعه انسانی، شامل این برآورد نمی شوند. شاخص توسعهٔ انسانی، معیاری نسبی برای سنجش امید به زندگی، سواد، چگونگی و سطح آموزش و به شکل کلی، میزان استانداردهای زندگی در جوامع بشری است. شاخص توسعه انسانی با استفاده از سنجش میزان رفاه به ویژه رفاه در میان کودکان و افراد با سنین پایین برآورد می گردد. از این آمارها می توان برای سنجش توسعه یافتگی کشورها، تأثیر سیاست های اقتصادی بر استانداردهای زندگی استفاده کرد. این برآورد برای نخستین بار توسط یک اقتصاددان پاکستانی به نام محبوب الحق و اقتصاددانی هندی به نام آمارتیا سن ابداع شد. [ ۳]
• = افزایش.
• = ثابت.
• = کاهش.
| style="text - align: right; vertical - align: top; " |

|}