فهرست قبایل هزاره

قبایل مردمان هزاره به مجموعه گروه های قومی گفته می شوند که عمدتاً در منطقه هزارستان ( هزار جات ) واقع در مناطق مرکزی افغانستان سکونت دارند. با این حال، جمعیت قابل توجهی از هزاره ها در پاکستان و ایران وجود دارند، به ویژه در کویته که از قرن هجدهم جمعیت آنها رو به افزایش بوده است. علاوه بر این بسیاری از پناهجویان افغانستانی که از درگیری در افغانستان فرار کرده اند، جامعه های خودشان را در ایران و پاکستان تقویت می کنند.
نظر به کتاب سراج التواریخ اثر فیض محمد کاتب برخی از قبایل بزرگ هزاره متشکل از ۱۲ دای می باشند که عبارتند از:[ ۱] [ ۲]
• دایزنگی
• دایکندی
• دای میرکشه
• دایمیرداد
• دای خیتای
• دای چوپان
• دای فولاد
• دای کلان
• دای دهقان
• دای قوزی
• دای میرک
• دای مردگان
در زیر یک لیست جزئی از قبایل مختلف هزاره ها ترتیب شده است که منبع آن جلد اول سراج التواریخ اثر فیض محمد کاتب می باشد:[ ۳]
هزاره های شیخ علی به دایکلان نیز معروف بوده است. این قبیله بین پروان و بامیان در منطقه غوربند سکونت دارند. هزاره های شیخ علی عمدتاً از چهار قبیله بزرگ مانند دایکلان، نایمان، قرلق و کرم علی تشکیل یافته اند. سایر قبیله های شیخ علی شامل علی جم، نیک پای، ده میرگ، تاتار، بابر و غیره می باشند. [ ۸]
بهسود و زیر قبایل آن دولت یار، درویش علی، ایسم تیمور، میربچه، دهقان، باتور و غیره هستند. [ ۸]
این قبیله در جنوب غربی پنجاب سکونت دارند. مطابق به عرف، دایکندی ها معتقدند جدشان کندی برادر زنگی بوده است. زیر قبایل آن دولت بیگ، حیدر بیگ، روشن بیگ، اشترلی، میر هزار، شیخ میران و غیره هستند. [ ۸]
قبیله دایزنگی بیشتر در نقطه مرکزی هزاره جات سکونت گزیدند که شامل ولسوالی های لعل و سرجنگل، پنجاب و ورس می شود. زیر قبایل آن بچه غلام، بابلی، گدی، کوت داغی، قره قل داغی، میرامور، سگ پای، سه پای، سگ دیز و غیره هستند. [ ۸]
دای میرک قبیله ای از مردم هزاره که بیش تر شامل طوایف قوزی، ده مرده، خوجه احمد و ساکه در نهرین، طوایف خردی و ختای حدود ده هزار خانوار در دهنۀ غوری قلندر و گردی در جلگه، قوزی و ساکه در اندراب و از تمام طوایف دای میرک حدود ده هزار خانواده در پلخمری زیست دارند. دای میرک ها یکی از طوایف مقتدر و با نفوس هزاره ها در بغلان اند. دای میرک ها سنی مذهب و اسماعیلیه اند و بنابر باور خودشان نوادگان ترکان تخار اند.