ایلخانان دودمانی از فرمانروایان مغول و از نسل چنگیز خان بودند که برای دوره ای نزدیک به ۸۰ سال بر پهنه وسیعی از آسیای غربی و مرکزی به مرکزیت آذربایجان ایران فرمانروایی می کردند. بنیان گذار امپراتوری ایلخانی، هولاکو خان بود که از جانب برادرش منگوقاآن، مأمور تکمیل فتوحات مغول در ایران و مطیع یا نابود کردن خلافت عباسی در بغداد شد. او مأموریت های خود را با موفقیت به پایان رساند؛ بااین حال با مرگ منگوقاآن و به دنبال تقسیم امپراتوری مغول در ایران ماندگار شد و دودمان خود را پایه گذاری کرد. از زمان غازان خان، ایلخانان رسماً اسلام آوردند و سنت های مغولی نیاکان خود را با سنت های ایرانی و اسلامی ادغام کردند. طی یک روند بومی سازی، مغولان با اقوام ساکن ایران، به ویژه ترک ها درآمیختند. آذربایجان، جنوب ایران و حتی بغداد در دوره فرمانروایی ایلخانان از رونق و شکوفایی قابل توجه ای برخوردار بودند. بااین حال خراسان و جزیره هیچگاه به آبادانی پیش از آغاز تهاجمات مغولان بازنگشتند.
... [مشاهده متن کامل]
حکومت ایلخانان مغول در درازمدت بر نهادهای سیاسی ایران تأثیر گذاشت و با از میان برداشتن خلافت عباسی و ایجاد دولت یکپارچه با مرزهای مطابق با مرزهای پیشین شاهنشاهی ساسانی، به صورت غیرمستقیم به جان گرفتن ایده ایران شهر و بازسازی ایرانی یکپارچه در دوره صفوی کمک کرد. کاربرد گسترده اصطلاح «ایران زمین» برای قلمروی ایلخانان در منابع همان دوره، به عنوان برابری برای اصطلاح ساسانی «ایران شهر»، نمودی از بازسازی ایران به مثابه یک جغرافیای سیاسی در دوره ایلخانی بود. شاید مهم تر از همه، جمعیت شناسی ایران و مناطق پیرامون آن بود که برای همیشه به نفع عناصر قومی و زبانی آلتایی دگرگون شد. اگرچه گروه هایی از مغولان و ترک های اویغور، قبچاق و قرلق در این پروسه حاضر بودند، ولی همه آن ها درنهایت در عنصر قومی اوغوز که اکثریت را داشت مضمحل شدند. پیشینه حضور تیره های اوغوز در ایران و آناتولی به دوره سلجوقی برمی گشت، ولی تهاجمات مغولان دسته های بیشتری از اوغوزها را از آسیای مرکزی به سوی ایران و آناتولی روانه کرد و به تثبیت عنصر قومی آن ها در آسیای غربی و به ویژه منطقه آذربایجان انجامید.
با مرگ ابوسعید بهادرخان، شیرازه حکومت ایلخانی از هم پاشید و در ادامه مدعیانی برای سلطه بر تاج وتخت ایلخانی روبه روی هم قرار گرفتند. آخرین این مدعیان فردی موسوم به غازان دوم بود که تنها از روی سکه های برجای مانده و چند اشاره پراکنده در منابعی چون تاریخ شیخ اویس اثر ابوبکر قطبی شناخته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
حکومت ایلخانان مغول در درازمدت بر نهادهای سیاسی ایران تأثیر گذاشت و با از میان برداشتن خلافت عباسی و ایجاد دولت یکپارچه با مرزهای مطابق با مرزهای پیشین شاهنشاهی ساسانی، به صورت غیرمستقیم به جان گرفتن ایده ایران شهر و بازسازی ایرانی یکپارچه در دوره صفوی کمک کرد. کاربرد گسترده اصطلاح «ایران زمین» برای قلمروی ایلخانان در منابع همان دوره، به عنوان برابری برای اصطلاح ساسانی «ایران شهر»، نمودی از بازسازی ایران به مثابه یک جغرافیای سیاسی در دوره ایلخانی بود. شاید مهم تر از همه، جمعیت شناسی ایران و مناطق پیرامون آن بود که برای همیشه به نفع عناصر قومی و زبانی آلتایی دگرگون شد. اگرچه گروه هایی از مغولان و ترک های اویغور، قبچاق و قرلق در این پروسه حاضر بودند، ولی همه آن ها درنهایت در عنصر قومی اوغوز که اکثریت را داشت مضمحل شدند. پیشینه حضور تیره های اوغوز در ایران و آناتولی به دوره سلجوقی برمی گشت، ولی تهاجمات مغولان دسته های بیشتری از اوغوزها را از آسیای مرکزی به سوی ایران و آناتولی روانه کرد و به تثبیت عنصر قومی آن ها در آسیای غربی و به ویژه منطقه آذربایجان انجامید.
با مرگ ابوسعید بهادرخان، شیرازه حکومت ایلخانی از هم پاشید و در ادامه مدعیانی برای سلطه بر تاج وتخت ایلخانی روبه روی هم قرار گرفتند. آخرین این مدعیان فردی موسوم به غازان دوم بود که تنها از روی سکه های برجای مانده و چند اشاره پراکنده در منابعی چون تاریخ شیخ اویس اثر ابوبکر قطبی شناخته شده است.
