فنیقیه

فنیقیه (ساتراپی هخامنشی). ساتراپی فنیقیه، یکی از ساتراپی های شاهنشاهی هخامنشی بود. سرزمین های امپراتوری ایران به چندین ایلات تقسیم می شد که معمولاً ساتراپی ها ( کلمه فارسی باستان: خشچپاون - حافظ قلمرو هخامنشی ) را شامل می شدند. استانداران این مناطق ساتراپ نام داشتند و بدین ترتیب جزء جزء نواحی مختلف امپراتوری هخامنشی با ساختار سیاسی ایجاد شد. هر ساتراپی ولایت بسیار پهناوری را شامل می شده است و احتمالاً هر ساتراپ یا استاندار یک نجیب زاده پارسی بود که امور را از مرکز ساتراپ ها به دست داشته است. [ ۱]
تمدن فنیقی ها را می توان با مناطق ساحلی سوریه –فلسطین آغاز کرد؛ و می توان گفت که مرز شمالی همطراز با آن را تل سوقاس دانست به علت اینکه در منطقه شمالی هیچ اثری از زیستگاه فنیقی ها وجود ندارد. با وجود اینکه شهر اوگاریت در آنجا بوده اما نمی توان ان را با تمدن فنیقی متناسب دانست. مرزهای شرقی و غربی به طور کامل شناخته شده در غرب دریای مدیترانه و در شرق سلسه جبال لبنان. [ ۲] شهرهایی که در فنیقیه وجود داشت عمدتاً دارای ویژگی های طبیعی بودند زیرا شهرها را بر روی صخره ها می ساختند تا دارای لنگرگاه باشند و بعضی از آنها در شمال و بعضی ها در جنوب وبر طبق فصول سال ساخته می شد؛ و آنها معمولاً در نزدیکی سواحل شروع به ساخت و ساز می کردند تا در مواقع حمله هم بتوانند دفاع کافی را داشته باشند؛ و شهرهای معروفی چون آرادوس و صور دارای چنین ویژگی هایی بودند. [ ۳] اب و هوای این مناطق در زمستان به صورت بارش های طولانی بود به طوری که با خاک و شن آمیخته می شد؛ و به نظر می رسد آب و هوایی معتدلی داشته و با وجود کمبود زمین کشاورزی به این فعالیت این پرداخته بودند و محصولاتی چون زیتون و میوه و انگور و … را زیر کشت برده بودند. نوع حیواناتی که درآنجا می زیستند مطابق با اب وهوای آن منطقه بود و حیواناتی چون پلنگ و خرس و کفتار و… در ان مناطق وجود داشتند؛ و ماهی هم جزو بیشترین محصولات این منطقه محسوب می شد. [ ۴]
بعد از سقوط بابل تمام سرزمینهایی که در غرب واقع شده بودند تا مرز مصر ظاهراً داوطلبانه تسلیم هخامنشیان گردیدند. مردم طبقه بازرگان از بنادر فینیقیه به همراه بازرگانان بابل و آسیای صغیر طرفدار ایجاد یک امپراتوری بزرگ و ایمنی بودند که راه های بازرگانی بی خطری داشته باشد و بدین ترتیب تمام رفت و آمدهای بازرگانی به صورت مطمئنی در دست آنان باشد. [ ۵]

فِنیقیه (Phoenicia)
فِنیقیه
فِنیقیه
نام قدیمی یونانی ناحیۀ شمال کنعان در ساحل شرقی مدیترانه. تمدن فنیقی از حدود ۱۲۰۰پ م تا تصرف صور به دست اسکندر مَقدونی در ۳۳۲پ م شکوفا بود. آنان قومی دریانورد و هنرمند بودند. گویا افریقا را دور زدند و مهاجرنشین هایی در قبرس، شمال افریقا (مثلاً کارتاژ)، مالت، سیسیل، و اسپانیا تأسیس کردند. شهرهای آنان (صور، صِیدا، و بیبلوس) دولت های مستقلی با پادشاهان موروثی داشتند که زیر نفوذ طبقات حاکم بازرگان بودند. فنیقی ها سواحل لبنان و سوریه، در شمال کوه کارمل، را تصرف کرده بودند. صادرات آنان شامل رنگ ارغوانی و پارچۀ صور، اسباب و اثاثیۀ خانه (از چوپ لبنان)، و جواهرات بود. اسنادی که در ۱۹۲۹ در اوگاریت ساحل سوریه کشف شد حاوی اطلاعات فراوانی دربارۀ تمدن آنان است؛ خدایان آنان شامل بعل، اَستارتِه یا ایشتر، و مولوک بودند. رقابت مهاجرنشین ها و حمله های اقوام دریایی، آشوریان و یونانیان به شهرهای فنیقیه، به زوال آنان انجامید.