فلاته شمالی

دانشنامه عمومی

فَلاتهٔ شمالی ( Planum Boreum ) دشت قطبی شمال مریخ است. از تقریباً ۸۰ درجه شمالی به سمت شمال امتداد دارد و مرکز آن ۸۸٫۰ درجه شمالی ۱۵٫۰ درجه سانتیگراد است. در اطراف دشت قطبی مرتفع یک دشت جلگه ای هموار و بی خاصیت به نام Vastitas Borealis وجود دارد که تقریباً برای ۱۵۰۰ کیلومتر به سمت جنوب امتداد دارد و بر نیمکره شمالی تسلط دارد.
ویژگی اصلی Planum Boreum شکاف یا دره بزرگی در کلاهک یخی قطبی به نام Chasma Boreale است. عرض آن تا ۱۰۰ کیلومتر ( ۶۲ مایل ) است و دارای جرزهایی با ارتفاع ۲ کیلومتر ( ۱٫۲ مایل ) است. [ ۱] [ ۲] برای مقایسه، گراند کانیون در بعضی از نقاط تقریباً ۱٫۶ کیلومتر ( ۱ مایل ) عمق و ۴۴۶ کیلومتر ( ۲۷۷ مایل ) طول دارد اما عرض آن فقط تا ۲۴ کیلومتر ( ۱۵ مایل ) است. Chasma Boreale رسوبات قطبی و یخ ها را جدا می کند، مانند آنهایی که در گرینلند وجود دارد.
Planum Boreum با واستیتاس بورئالیس در غرب Chasma Boreale در یک پوستی نامنظم به نام Rupes Tenuis ارتباط برقرار می کند. این قلاب تا ارتفاع ۱ کیلومتری می رسد. در مکان های دیگر، رابط مجموعه ای از mesas و فرورفتگی است.
Planum Boreum توسط مزارع وسیعی از تپه های شنی احاطه شده است که از ۷۵ درجه شمالی تا ۸۵ درجه شمالی گسترش می یابد. این مزارع تپه های شنی Olympia Undae , Abalos Undae , Siton Undae و Hyperboreae Undae نامگذاری شده اند. Olympia Undae که بزرگترین آن است، از ۱۰۰ درجه شرقی تا ۲۴۰ درجه شرقی را پوشش می دهد. ابالوس Undae از ۲۶۱ درجه شرقی تا ۲۸۰ درجه شرقی و Hyperboreale Undae از ۳۱۱ درجه شرقی تا ۳۴۱ درجه شرقی را پوشش می دهد. [ ۳]
Planum Boreum یک کلاهک یخی دائمی متشکل از یخ آب ( با روکش یخ دی اکسید کربن به ضخامت ۱ متر در زمستان ) است. حجم آن ۱٫۲ میلیون کیلومتر مکعب است و مساحتی معادل تقریباً ۱٫۵ برابر اندازه تگزاس را پوشش می دهد. شعاع آن ۶۰۰ کیلومتر است. حداکثر عمق درپوش ۳ کیلومتر است. [ ۴]
فرورفتگی های مارپیچ موجود در درپوش یخی توسط بادهای کاتاباتیک ایجاد می شود که یخ های سطحی فرسایش یافته از دو طرف استوا را به طرف رودخانه ها فرورفته و احتمالاً با فرسایش خورشیدی ( تصعید ) به آن کمک می کنند، و سپس در دامنه های سردتر قطب روبرو می شود. دهانه ها تقریباً عمود بر جهت باد هستند، که با اثر کوریولیس تغییر مکان داده و منجر به الگوی مارپیچ می شوند. با گذر زمان، رودخانه ها به تدریج به سمت قطب مهاجرت می کنند. آبراهه های مرکزی در ۲ میلیون سال گذشته حدود ۶۵ کیلومتر حرکت کرده اند. Chasma Boreale یک ویژگی دره مانند است که قدیمی تر از فرورفتگی ها است و در مقابل به موازات جهت باد تراز می شود. [ ۵] [ ۶]
عکس فلاته شمالی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس