[ویکی فقه] فقه القرآن. فقه القرآن اثر قطب الدین ابوالحسین یا ابوالحسن سعید (م ۵۷۳ ق) فرزند عبداللّه راوندی. که او را سعید بن هبة اللّه راوندی می خوانند و به قطب راوندی معروف و از مفسران شیعه و شیوخ اجازات امامیه است. این اثر در فقه آیات قرآن کریم است در دو مجلد به زبان عربی می باشد.مـؤلف در این اثر به تفسیر و بیان آیات احکام قرآن مجید و حکم فقهی آیات تشریعی پرداخته و آن را اساس ابواب کتب فقهیه از طهارات سپس صلاة و پایان آن کتاب دیات مرتب نموده است. فراغت از تالیف آن در ۵۶۲ ق بوده است.
در این کتاب آیاتی که مربوط به مباحث فقهی است با جامعیت بی نظیری جمع آوری شده است که شاید بتوان گفت ایشان از پیشگامان در این زمینه هستند.کتاب حاضر به ترتیب مباحث فقهی؛ یعنی از طهارت تا دیات نگاشته شده است و گفتنی ها و مطالبی در خور توجه، که مباحث تفسیری و فقهی را در هم آمیخته در آن به خوبی خودنمایی می کند.نوشته های ایشان از نظریات «شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی» در دو کتاب «التبیان فی تفسیر القرآن» و «الاستبصار فیما اختلف فیه من الاخبار» تأثیر پذیرفته و توجه خاصی به نظریات «سید مرتضی علم الهدی» در کتاب «الانتصار فی انفرادات الامامیه» کرده است. یکی دیگر از ویژگی های این کتاب تلفیقی نوین است که ایشان توانسته میان نظریات فقهی و تفسیری که به ظاهر با هم اختلاف دارند، نوعی سازگاری ایجاد نماید.
انگیزه مؤلف
مؤلف در مقدمه کتاب چنین آورده است:چیزی که مرا برانگیخت تا دست به نگارش چنین کتابی بزنم این بود که، در میان پژوهشگران کتابی را نیافتم که به خوبی به بررسی این مهم پرداخته باشد؛ یعنی کتابی که در آن فقه قرآن یا سخنان خداوند متعال بررسی شده باشد در دست نبود. پس بر آن شدم که در مورد همه مباحث مربوط به آن؛ مانند: لفظ و معنا و ظاهر و باطن آیاتی که درباره احکام شرعی فرو فرستاده شده است به بررسی بپردازم.نظر علمای شیعه این است که ما پس از روایات محکم و معتبری که از ائمه معصوم (علیهم السّلام) داریم با بودن اجماع، دیگر یقین پیدا می کنیم که به چشمه زلال معرفت دست یافته ایم؛ ولی چه زیبا است، که افزون بر سخنان امامان معصوم (علیهم السلام) آیاتی از قرآن نیز باشند که چشمان ما را روشن نمایند و دلیل ما را محکم و یقین ما را فزونی بخشند.به این خاطر دست به کار نگارش این کتاب شدم تا با مبانی و استدلال های محکم خود، خواننده را راضی و بی نیاز سازد و به راحتی به درک مطالب آن نایل آید بی آن که سخن به درازا کشد و در بیان مقصود، ایجاد اخلال نماید و هر فقیه دانشمندی با دیدنش آن را تصدیق نماید و به آن رضایت دهد؛ و از خداوند متعال انجام این مهم را خواستارم.
ویژگی های کتاب
گاهی که به منابع فقهی و روایی مراجعه می کنیم، گمان می رود علما و دانشمندان اسلامی در این زمینه با هم اختلاف نظر دارند؛ ولی پس از آن که به این کتاب بر می گردیم، با شگفتی می بینیم که ایشان آن نظریات را جمع کرده و با بیان ساده و زیبا یک جا آورده است.از دیگر ویژگی های این کتاب، بیان نظریات اختلافی میان عالمان شیعه و سنی است که به شکلی دقیق به بررسی آن ها پرداخته شده و در برخی موارد فصل های متعددی به توضیح آنها اختصاص داده؛ و از منظره های گوناگون به آنها نگریسته است.این کتاب اثر بزرگ و ماندگاری در نوع خود به شمار می رود و با گذشت نزدیک به هزار سال از نگارش آن، هنوز مباحث آن توجه محققان و فقها را به خود معطوف ساخته است.
سخن بزرگان
...
در این کتاب آیاتی که مربوط به مباحث فقهی است با جامعیت بی نظیری جمع آوری شده است که شاید بتوان گفت ایشان از پیشگامان در این زمینه هستند.کتاب حاضر به ترتیب مباحث فقهی؛ یعنی از طهارت تا دیات نگاشته شده است و گفتنی ها و مطالبی در خور توجه، که مباحث تفسیری و فقهی را در هم آمیخته در آن به خوبی خودنمایی می کند.نوشته های ایشان از نظریات «شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی» در دو کتاب «التبیان فی تفسیر القرآن» و «الاستبصار فیما اختلف فیه من الاخبار» تأثیر پذیرفته و توجه خاصی به نظریات «سید مرتضی علم الهدی» در کتاب «الانتصار فی انفرادات الامامیه» کرده است. یکی دیگر از ویژگی های این کتاب تلفیقی نوین است که ایشان توانسته میان نظریات فقهی و تفسیری که به ظاهر با هم اختلاف دارند، نوعی سازگاری ایجاد نماید.
انگیزه مؤلف
مؤلف در مقدمه کتاب چنین آورده است:چیزی که مرا برانگیخت تا دست به نگارش چنین کتابی بزنم این بود که، در میان پژوهشگران کتابی را نیافتم که به خوبی به بررسی این مهم پرداخته باشد؛ یعنی کتابی که در آن فقه قرآن یا سخنان خداوند متعال بررسی شده باشد در دست نبود. پس بر آن شدم که در مورد همه مباحث مربوط به آن؛ مانند: لفظ و معنا و ظاهر و باطن آیاتی که درباره احکام شرعی فرو فرستاده شده است به بررسی بپردازم.نظر علمای شیعه این است که ما پس از روایات محکم و معتبری که از ائمه معصوم (علیهم السّلام) داریم با بودن اجماع، دیگر یقین پیدا می کنیم که به چشمه زلال معرفت دست یافته ایم؛ ولی چه زیبا است، که افزون بر سخنان امامان معصوم (علیهم السلام) آیاتی از قرآن نیز باشند که چشمان ما را روشن نمایند و دلیل ما را محکم و یقین ما را فزونی بخشند.به این خاطر دست به کار نگارش این کتاب شدم تا با مبانی و استدلال های محکم خود، خواننده را راضی و بی نیاز سازد و به راحتی به درک مطالب آن نایل آید بی آن که سخن به درازا کشد و در بیان مقصود، ایجاد اخلال نماید و هر فقیه دانشمندی با دیدنش آن را تصدیق نماید و به آن رضایت دهد؛ و از خداوند متعال انجام این مهم را خواستارم.
ویژگی های کتاب
گاهی که به منابع فقهی و روایی مراجعه می کنیم، گمان می رود علما و دانشمندان اسلامی در این زمینه با هم اختلاف نظر دارند؛ ولی پس از آن که به این کتاب بر می گردیم، با شگفتی می بینیم که ایشان آن نظریات را جمع کرده و با بیان ساده و زیبا یک جا آورده است.از دیگر ویژگی های این کتاب، بیان نظریات اختلافی میان عالمان شیعه و سنی است که به شکلی دقیق به بررسی آن ها پرداخته شده و در برخی موارد فصل های متعددی به توضیح آنها اختصاص داده؛ و از منظره های گوناگون به آنها نگریسته است.این کتاب اثر بزرگ و ماندگاری در نوع خود به شمار می رود و با گذشت نزدیک به هزار سال از نگارش آن، هنوز مباحث آن توجه محققان و فقها را به خود معطوف ساخته است.
سخن بزرگان
...
wikifeqh: فقه_القرآن
[ویکی نور] فقه القرآن. فقه القرآن تألیف فقیه مفسر، محدث ادیب، قطب الدین سعید بن هبة الله راوندی، از علمای بزرگ شیعه در قرن ششم هجری.
در این کتاب جمع آوری آیاتی که مربوط به مباحث فقهی است با جامعیت بی نظیری، انجام شده، که شاید بتوان گفت ایشان از پیشگامان در این زمینه هستند.
مؤلف در مقدمۀ کتاب چنین آورده است:
چیزی که مرا برانگیخت تا دست به نگارش چنین کتابی بزنم این بود که، در میان پژوهشگران کتابی را نیافتم که به خوبی به بررسی این مهم پرداخته باشد؛ یعنی کتابی که در آن فقه قرآن یا سخنان خداوند متعال بررسی شده باشد در دست نبود.پس بر آن شدم که در مورد همۀ مباحث مربوط به آن؛ مانند: لفظ و معنا و ظاهر و باطن آیاتی که دربارۀ احکام شرعی فرو فرستاده شده است به بررسی بپردازم.
نظر علمای شیعه این است که ما پس از روایات محکم و معتبری که از ائمه معصوم علیهم السلام داریم با بودن اجماع، دیگر یقین پیدا می کنیم که به چشمۀ زلال معرفت دست یافته ایم؛ ولی چه زیبا است، که افزون بر سخنان امامان معصوم - علیهم السلام - آیاتی از قرآن نیز باشند که چشمان ما را روشن نمایند و دلیل ما را محکم و یقین ما را فزونی بخشند.
در این کتاب جمع آوری آیاتی که مربوط به مباحث فقهی است با جامعیت بی نظیری، انجام شده، که شاید بتوان گفت ایشان از پیشگامان در این زمینه هستند.
مؤلف در مقدمۀ کتاب چنین آورده است:
چیزی که مرا برانگیخت تا دست به نگارش چنین کتابی بزنم این بود که، در میان پژوهشگران کتابی را نیافتم که به خوبی به بررسی این مهم پرداخته باشد؛ یعنی کتابی که در آن فقه قرآن یا سخنان خداوند متعال بررسی شده باشد در دست نبود.پس بر آن شدم که در مورد همۀ مباحث مربوط به آن؛ مانند: لفظ و معنا و ظاهر و باطن آیاتی که دربارۀ احکام شرعی فرو فرستاده شده است به بررسی بپردازم.
نظر علمای شیعه این است که ما پس از روایات محکم و معتبری که از ائمه معصوم علیهم السلام داریم با بودن اجماع، دیگر یقین پیدا می کنیم که به چشمۀ زلال معرفت دست یافته ایم؛ ولی چه زیبا است، که افزون بر سخنان امامان معصوم - علیهم السلام - آیاتی از قرآن نیز باشند که چشمان ما را روشن نمایند و دلیل ما را محکم و یقین ما را فزونی بخشند.
wikinoor: فقه_القرآن
[ویکی نور] فقه القرآن (یزدی محمد). فقه القرآن تألیف آیت الله شیخ محمد یزدی، در دو جلد به بررسی آیات فقهی قرآن کریم پرداخته است.
آیات فقهی قرآن، در اکثر موارد مبین کلیات احکام فقهی هستند. این کتاب با بهره گیری از روش تفسیری به شرح و توضیح این دسته آیات پرداخته و احکام فقهی را از آنها استخراج می کند. در این اثر، آیات مرتبط با هر موضوع فقهی، در یک بخش گردآوری و همه عناوین فقهی در چهار عنوان کلی عبادات، احکام ولایی و حکومتی، عقود و ایقاعات و نیز اجتماعیات طرح شده است.
مقدمه، در مورد جواز استنباط از قرآن کریم و حجیت ظواهر آن است. آیات فراوانی از خود قرآن کریم بر این موضوع، دلالت دارد. ائمه (ع) نیز اصحاب خویش را به قرآن و استنباط از آن ارجاع می داده اند.
طهارت، اولین عنوان فقهی کتاب است که با آیه چهل وسوم سوره مبارکه نساء آغاز می شود: ای اهل ایمان در حالت بی توجهی به نماز نزدیک نشوید تا این که بدانید چه می گویید... از این آیه مسائلی استنباط می شود: اول این که نمازگزاردن در حالت بی توجهی، مورد نهی است و ظاهر این نهی حرمت می باشد که موجب فساد یا بطلان نماز می شود، اگر چه پذیرفتن این مطلب در غیر از مورد شرب خمر، اشکال دارد. بنابراین، آیه شریفه می رساند که حضور قلب و خشوع تا جایی که امکان دارد، لازم است. دومین مطلب مستفاد از آیه این است که مکلف، در حالت جنابت، حق برپایی نماز ندارد و نماز او قبل از غسل، بی اثر است. این فراز آیه شریفه صریحاً دلیل بر کفایت غسل جنابت از وضو برای نماز است. نویسنده احکام دیگری را نیز از آیه استخراج کرده است.
در پایان مبحث طهارت، خلاصه ای از مباحث عرضه گردیده و سیزده حکم فقهی استخراج شده از آیات قرانی مرتبط با طهارت، بیان می گردد.
آیات فقهی قرآن، در اکثر موارد مبین کلیات احکام فقهی هستند. این کتاب با بهره گیری از روش تفسیری به شرح و توضیح این دسته آیات پرداخته و احکام فقهی را از آنها استخراج می کند. در این اثر، آیات مرتبط با هر موضوع فقهی، در یک بخش گردآوری و همه عناوین فقهی در چهار عنوان کلی عبادات، احکام ولایی و حکومتی، عقود و ایقاعات و نیز اجتماعیات طرح شده است.
مقدمه، در مورد جواز استنباط از قرآن کریم و حجیت ظواهر آن است. آیات فراوانی از خود قرآن کریم بر این موضوع، دلالت دارد. ائمه (ع) نیز اصحاب خویش را به قرآن و استنباط از آن ارجاع می داده اند.
طهارت، اولین عنوان فقهی کتاب است که با آیه چهل وسوم سوره مبارکه نساء آغاز می شود: ای اهل ایمان در حالت بی توجهی به نماز نزدیک نشوید تا این که بدانید چه می گویید... از این آیه مسائلی استنباط می شود: اول این که نمازگزاردن در حالت بی توجهی، مورد نهی است و ظاهر این نهی حرمت می باشد که موجب فساد یا بطلان نماز می شود، اگر چه پذیرفتن این مطلب در غیر از مورد شرب خمر، اشکال دارد. بنابراین، آیه شریفه می رساند که حضور قلب و خشوع تا جایی که امکان دارد، لازم است. دومین مطلب مستفاد از آیه این است که مکلف، در حالت جنابت، حق برپایی نماز ندارد و نماز او قبل از غسل، بی اثر است. این فراز آیه شریفه صریحاً دلیل بر کفایت غسل جنابت از وضو برای نماز است. نویسنده احکام دیگری را نیز از آیه استخراج کرده است.
در پایان مبحث طهارت، خلاصه ای از مباحث عرضه گردیده و سیزده حکم فقهی استخراج شده از آیات قرانی مرتبط با طهارت، بیان می گردد.
wikinoor: فقه_القرآن_(یزدی،_محمد)