فقه الشیعه الاجتهاد و التقلید

[ویکی فقه] فقه الشیعه الاجتهاد و التقلید (کتاب). «فقه الشیعة- الاجتهاد و التقلید»، تالیف سید محمد مهدی موسوی خلخالی است که در موضوع اجتهاد و تقلید، به زبان عربی نگاشته شده است.
نگارنده، این کتاب را بر اساس مطالب مطرح شده در کتاب «عروة الوثقی» و با بهره وری از سرمایه های اصولی و فقهی که در محضر استاد خویش، آیة الله العظمی خویی، گردآوری نموده و با استفاده از تقریرات بحث خارج آن بزرگوار در اجتهاد و تقلید که توسط شاگردان قدیمی وی نگاشته شده، به تشریح مباحث فقهی اجتهاد و تقلید می پردازد.
ساختار
کتاب، دارای یک مقدمه با عنوان «کلمة المؤلف» است و مطالب آن، در ذیل ۷۲ مسئله از باب اجتهاد و تقلید کتاب «العروة الوثقی» ارائه شده است. این کتاب، به روش فقه استدلالی و با استفاده از ادله عقلی و نقلی نوشته شده و نگارنده، از دیدگاه های سایر فقها نیز استفاده کرده است.
گزارش محتوا
در ابتدای کتاب، بر ضرورت اجتهاد یا تقلید یا احتیاط در مواجهه با تکالیف شرعی تاکید شده و آیات قرآن، روایات معصومان و ادله متعدد عقلی در باره وجوب اجتهاد یا تقلید در امور شرعی مطرح شده اند. نگارنده، اجتهاد را بر احتیاط و تقلید مقدم داشته و مباحث مربوط به اجتهاد را پس از ارائه تعریفی از آن، بررسی می نماید. وی، اجتهاد را واجب کفایی دانسته و ادله جواز تقلید و شرایط مجتهد برای تقلید از او را بیان می کند. در مبحث مربوط به احتیاط نیز نگارنده، احتیاط در معاملات و عبادات و اقسام احتیاط را معرفی کرده و جواز احتیاط و مشروعیت آن را ذکر می کند. وی، تقلید در ضروریات و اصول دین را جایز ندانسته و معتقد است که تحقق این امور باید توسط خود مکلف و به صورت عقلی حاصل شود. نویسنده، عمل کردن بدون تقلید و احتیاط را باطل دانسته و حقیقت تقلید را بر حسب لغت و ادله شرعی بیان و تکلیف مقلد هنگام اختلاف فتاوای مجتهدان را بررسی کرده است. در بخش دیگری از کتاب، ادله قائلین به جواز تقلید از مجتهد مرده، بررسی و اطلاق ادله تقلید، استصحاب و سیره عقلا، مهم ترین دلایل جواز تقلید از مجتهد مرده تلقی شده و شرایط تقلید از مجتهد متوفی تبیین و تقلید ابتدایی از مجتهد مرده، غیر مجاز معرفی شده است.
← احکام عدول
...