فضایل قران

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] فضایل قرآن. آثار دنیوی و اخروی قرآن و آیات و سوره های آن را فضایل قرآن گویند.
واژه «فضایل قرآن»، نام یکی از شاخه های علوم قرآن است که در آن از فضایل و منافع قرآن، سوره ها و آیات آن بحث می شود. در احادیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم و امامان معصوم علیه السّلام و خود قرآن، برای قرآن و آیات و سوره های آن فضایل و پاداش های ویژه ای ذکر شده است و استماع قرآن ، تامل در آن، ترتیل، تعلیم و تعلم آن، تعویذ به قرآن، تفسیر ، حفظ و ختم آن و… هر کدام سفارش و به آن تشویق شده است و آثاری دنیوی و اخروی برای آن ها برشمرده اندکه توضیحات درباره آن ها ذیل هر یک از این اصطلاحات در این فرهنگنامه آمده است.
نخستین مؤلف درباره فضایل قرآن
صاحب کشف الظنون نخستین مؤلف درباره فضایل قرآن را محمد بن ادریس شافعی (م ۲۴۱ ق) دانسته است؛ اما سید حسن صدر در تاسیس الشیعة لعلوم الاسلام (ص ۳۱۹) ازقول ابن ندیم آورده که صاحب نخستین تالیف در این زمینه، ابی بن کعب صحابی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و از شیعیان علی علیه السّلام بوده است.
اسامی تعدادی از منابع کهن
اسامی تعدادی از منابع کهن در این زمینه عبارتند از:۱. فضائل القرآن اثر ابوعبید القاسم بن سلام هروی (۱۵۷- ۲۲۴ ق)؛۲. فضائل القرآن و ما انزل من القرآن بمکة و ما انزل بالمدینة نوشته ابوعبدالله محمد بن ایوب بن ضریس بجلی (م ۲۹۴ ق)؛۳. فضائل القرآن تالیف ابوبکر جعفر بن محمد الحسن الفریابی (۲۰۷ - ۳۰۱ ق)؛۴. فضائل القرآن اثر ابوعبدالرحمن نسائی (۲۱۵ - ۳۰۳ ق)؛۵. فضائل القرآن نوشته اسماعیل بن کثیر دمشقی (م ۷۷۴ ق)؛۶. علامه مجلسی رحمة الله علیه نیز در کتاب بحارالانوار روایات متعددی را درباره فضایل قرآن گرد آورده است.
فضایل عام و خاص
...

دانشنامه آزاد فارسی

فضایل قرآن. رشته ای از علوم قرآنی که در آن منافع و فضائل سوره ها و آیات قرآن بیان می شود و شباهت به رشته ای به نام خواص آیات قرآن کریم دارد. کسانی چون ابوبکر بن ابی شیبه، نسائی، ابوعبید قاسم بن سلّام و ابن فریس در این باره کتاب هایی جداگانه تصنیف کرده اند. در این موضوع احادیثی صحیح در مورد تمام قرآن و همچنین دربارۀ سوره هایی خاص رسیده و احادیثی هم جعل شده است. سید حسن صدر به نقل از ابن ندیم اولین کسی را که در فضایل قرآن تألیف داشته، اُبّیّ بن کعب معرفی کرده که صحابی پیامبر (ص) و از شیعیان علی (ع) بوده است. حاجی خلیفه نیز امام شافعی را اولین فردی دانسته اند که در فضائل قرآن کتابی با نام منافع القرآن نوشته است. سیوطی نیز در کتابی با نام خمائل الزهر فی فضائل السور احادیثی را در فضائل قرآن تحریر کرده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس