فشار خون

فشار خون ( به انگلیسی: Blood pressure ) به مقدار فشاری گفته می شود که توسط خون در جریان، به دیوارهٔ رگ ها وارد می آید و یکی از علائم حیاتی است. فشار یک مفهوم فیزیکی است، مقصود از فشار اشاره به «قدرت» یک مایع متحرک است. فشار خون در نواحی نزدیک قلب، بیشتر و نسبت فاصله گرفتن از قلب کم تر می شود. [ ۱]
فشار خون با جریان یافتن به شاهرگ ها زیاد و به رگ ها کم می شود. اصولاً فشارخون در بخش های مختلف سیستم گردش خون متفاوت است. معمول ترین روش اندازه گیری فشار خون به وسیله فشارسنج است که با استفاده از ارتفاع جیوه برای اندازه گیری فشار خون در حال چرخش در رگ ها استفاده می کند. با این که خیلی از فشارسنج های فعلی دیگر از جیوه استفاده نمی کنند، ولی فشار خون هنوز در تمام دنیا با mmHg یا میلی متر جیوه اندازه گیری می شود.
فشارخون نرمال در انسان در حال استراحت در محدوده ۹۰ الی ۱۲۰ میلی مترجیوه ( سیستولیک ) و ۶۰ الی ۸۰ مم/ج ( دیاستولیک ) قرار دارد. و فشار خون ۱۲۹–۱۲۰میلیمتر جیوه سیستول و زیر ۸۰ دیاستول مرحله پیش فشار خونی نامیده می شود. و به طور معمول اگر فشار خون به صورت پایدار بالاتر از ۱۳۰ سیستول و ۸۰ دیاستول قرار گیرد، پاتولوژی و بیماری محسوب می گردد. به عارضه افزایش فشار خون بیش از حد طبیعی، هایپرتنسیون و فشار خون بالا یا پرفشاری خون گفته می شود. همچنین کاهش فشارخون را هیپوتانسیون می نامند. [ ۲] [ ۳]
فشار خون بالا به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می گردد. در دسته اول علت فشار خون بالا مشخص نمی باشد و به صورت اولیه ایجاد شده است. آفت و تاول زدن مخاط دهان، هنگام بالا رفتن فشار خون در بعضی افراد دیده شده. در فشار خون ثانویه افزایش فشار خون به دنبال یک بیماری دیگر اتفاق می افتد و آن بیماری را می توان به عنوان علت افزایش فشار خون در نظر گرفت که در صورت کنترل بیماری اصلی، پرفشاری خون نیز به صورت مناسب تری کنترل می گردد.
افرادی که مبتلا به فشار خون بالای اولیه هستند، ممکن است سال ها بدون علامت باشند و از بیماری خود اطلاعی نداشته باشند و زمانی متوجه بیماری خود می گردند که دچار علائم ( مثل سردرد، تاری و اختلال دید، درد قفسه سینه، سرگیجه و تنگی نفس به هنگام فعالیت ) می شوند که در واقع این علایم عوارض فشار خون بالاست، لذا تنها راهی که می توان در زمان مناسب به آن پی برد، اندازه گیری دوره ای و منظم فشار خون به وسیله دستگاه فشارسنج است. [ ۴]

فشار خون (blood pressure)
فشار یا تنشی که خون براثر عمل تلمبه ای قلب به دیوارۀ داخلی رگ ها، مخصوصاً سرخ رگ ها، وارد می کند. فشار خونِ بالاتر از حد طبیعی (پرفشاری خون) معلول شرایط گوناگونی است و گاهی نیز علت مشخصی ندارد. پایین بودن غیرطبیعی فشارخون (اُفت فشار خون) در هنگام شوک یا به دنبال ازدست رفتن حجم زیادی از مایعات بدن یا خون، به هر علت، مشاهده می شود. در پستانداران، بطن چپ خون را به درون سرخرگ ها تلمبه می کند. امواج انقباضی دیوارۀ سرخرگ ها به این عمل تلمبه ای قلب کمک می کنند، ولی خاصیت کشسانی لایه های داخلی و خارجی دیوارۀ همین سرخ رگ ها درمقابل عمل قلب مقاومت ایجاد می کند. فشارخون هنگام انقباض بطن (سیستول) در بالاترین مقدار، و هنگام استراحت بطن (دیاستول) در پایین ترین مقدار است. خاصیت کشسانی سرخ رگ ها این فشار را حفظ می کند. واحد اندازه گیری فشارِ خون میلی متر جیوه است و با اندازه گیری ارتفاع ستون جیوه در دستگاه اندازه گیری، فشارسنج پزشکی، به دست می آید. فشار خون طبیعی با افزایش سن تغییر می کند. مقدار آن در فرد بالغِ جوان و سالم حدود ۸/۱۲۰ میلی متر جیوه (یا ۱۲ در ۸) است. عدد صورت کسر نشان دهندۀ فشار خون سیستولی و عدد مخرج آن نشان دهندۀ فشار خون دیاستولی است. تفاوت قابل توجۀ این اعداد با عدد معیار معمولاً نشان دهندۀ اختلال در سلامتی است. نیز ← پرفشاری_خون