فریدون کنار

فِرِیدون کِنار ( تلفظ راهنما·اطلاعات ) ( به مازندرانی: فری کنار ) یکی از شهرستان های ساحلی استان مازندران است. این شهرستان از شمال با دریای مازندران، از شرق با شهرستان بابلسر و از غرب هم مرز با شهرستان محمودآباد و از جنوب با شهرستان های بابل و آمل همسایه است. [ ۱] مردم فریدونکنار از قومیت طبری هستند[ ۲] و به مازندرانی صحبت می کنند. [ ۳] فریدون کنار ( سابقاً روستای فری کنار ) از سال ۱۳۲۰ شهر شده است با این وجود از لحاظ تقسیمات سیاسی تا دهه هفتاد شمسی به صورت دهستانی در شهرستان بابل بوده و در این دهه از دهستان به بخشداری تبدیل و از سال ۱۳۸۶[ ۴] نیز شهرستان شده است.
بارندگی های فراوان و زمین حاصلخیز و جلگه ای از قدیم فریدون کنار را به کشتگاه مستعد برنج و حبوبات تبدیل نموده است و وجود آبگیرها و آب بندان های متعدد، بافت ویژهٔ جنگلی و آب و هوای معتدل خزری آن را به صورت یکی از زیستگاه های منحصر به فرد زمستانی پرندگان زیبای مهاجر به ویژه درنای سیبری درآورده است، ارتفاع متوسط این شهر جلگه ای از سطح آب های آزاد جهان حدود ۱۳– متر می باشد و در عرض جغرافیایی ۳۶ درجه و ۴۲ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۵۲ درجه و ۳۰ دقیقه شرقی ( منطبق بر ساعت رسمی کشور ) واقع شده است رودهای فری کنار و ملاکلا زمین های این شهر را مشروب می کنند.
متوسط حداکثر دما در فریدون کنار۲۱/۵+، متوسط حداقل ۱۳/۷+ و متوسط روزانه ۱۷/۶+ درجه سانتیگراد است. در این شهر سالیانه حدود ۸۷۰ میلی متر باران می بارد.
نام قدیم این شهر فری کنار بوده است. [ ۵] هم اکنون این شهرستان به دو بخش مرکزی و دهفری تقسیم شده است. ( قابل ذکر است که واژه کِنار در زبان طبری برای دیوار چوبیِ ساخته شده از ترکه درخت توت یا نی بکار می رود ولذا گفته شده که در فرهنگ محلی به کسانی از غریبه ها و مهاجرین که در کنار مناطق آباد سکنی می گزیدند کناری می گفتند )
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر برابر با ۳۸٬۱۵۴ نفر جمعیت بوده است. [ ۶] مردم فریدونکنار به زبان مازندرانی ( طبری ) گویش می کنند. [ ۷] گویش طبری مردم فریدونکنار آمیزه ای از دو گویش بابلی ( بابل روئی ) و گویش آملی ( هراز پئی ) می باشد. [ ۸] .
واژه فریدونکنار از گذشته در زبان طبری و در گویش بومی، «فری کنار» نامیده می شد. این نام واژه در منابع تاریخی سده های اخیر نیز به همین شکل آمده است. برخی نام این شهر را به فریدون[ ۹] اساطیری منسوب کرده اند و این عملی بر برای به کار بردن نام فریدونکنار برای آن شده است. شکل نخستین این نام در زبان طبری، «پری کنار» ذکر شده است. واژه «پر» در اجزای اسامی اماکن طبرستان ( مازندران ) به معنای پیرامون، طراف و کنار مظاهر طبیعت مانند کوه، دریا، رود و آب است. واژه «کنار» به معنای ساحل، به موقعیت جغرافیایی این آبادی در کرانه دریای مازندران اشاره دارد؛ بنابراین این واژه در شکل اولیه و درست آن، یعنی پری کنار، به مفهوم آبادی پیرامون ساحل دریا است. [ ۱۰] نام قبلی آن فری کنار بوده و منطقه ای است بسیار قدیمی که پیدایش این شهر به جم نبیره جمشید نسبت می دهند. [ ۱۱] [ ۱۲]

شهری در استان مازندران، شهرستان بابلسر، و مرکز اداری بخش فریدون کنار. با ارتفاعی حدود ۲۵ متر پایین تر از سطح دریاهای آزاد، در ۴۸کیلومتری غرب شمالی ساری و ۱۱کیلومتری غرب بابلسر در ساحل دریای خزر، سر راه ساحلی محمودآباد به بابلسر قرار دارد. اقلیم این شهر معتدل مایل به گرم و نیمه مرطوب و جمعیت آن۳۴,۴۹۶ نفر است (۱۳۸۵).