فریده الدهر فی تاصیل و جمع القرائات العشر

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] فریدة الدهر فی تأصیل و جمع القرائات العشر نوشتۀ محمد ابراهیم محمد سالم و به زبان عربی است.نویسنده در این کتاب به ریشه یابی و گردآوری قرائت های دهگانۀ قرآن کریم می پردازد.نویسنده در تدوین این اثر از منابع و مصادر مهمّ قرائات نظیر شاطبیه، طیبة النشر، جامع البیان، التیسیر، مفردات، المصباح شهرزوری، الاقناع ابن باذش، سوق العروس طبری و غیره بهره جسته و به شرح و تحلیل قرائات مختلف پرداخته و وجوه قرائات را یادآور شده است.این کتاب را می توان به یک معنا شرح و تحلیل کتاب «طیبة النشر»ابن جزری دانست، از این رو نویسنده ابتدا به معرفی ابن جزری پرداخته و پس از آن شرح حال قراء عشره، که همان رجال«طیبة النشر»هستند، و راویان ایشان را بیان و طرق متفرعة بر این راویان را یادآور می شود.
کتاب در 4 جلد تنظیم گشته است.در جلد اول، نویسنده طی یک مقدمه به معرفی برخی منابع و مصادر مهمی که این کتاب با مراجعه بدانها تألیف شده پرداخته و در باب اول شرح حال ابن جزری، ترجمه قراء عشره و راویان و طرق ایشان و ترسیم نموداری در معرفی آنها، منظومه ای در معرفی طرق هشتادگانه، اصول قرائات و منابع و مآخذی که در این زمینه موجود است(چاپی و خطی)پرداخته است.
پس از آن در باب دوم به معرفی کتابهایی که اصل و ریشۀ طرق فرعی قرائات مذکور هستند پرداخته شده و ذیل عنوان هرکتاب موضوعات علم قرائت نظیر استعاذه، بسمله، ادغام، مد، اماله و غیره را به بحث نشسته و دیدگاه نویسنده آن کتاب در باب آن موضوع را یادآور می شود.در برخی موارد هم مؤلف به بررسی ویژۀ بعضی از طرق می پردازد.در باب سوم هم متن کتابهایی که در تحریر این کتاب از آنها بهره برده شده به همراه تعلیقات نویسنده آمده است.در پایان این جلد هم فهرست مطالب جلد درج شده است.
در جلد دوم طی یک مدخل به موضوع کتاب اشاره شده و روش مؤلف در جمع و تدوین منابع مذکور توضیح داده شده و پس از آن تا انتهای جلد چهارم به بیان قرائات عشر و شرح و تحلیل آنها در مورد سوره های قرآن از فاتحة الکتاب تا الناس پرداخته شده است.پس از بررسی و بیان قرائات دهگانه در سوره های قرآن، مؤلف طی یک ضمیمه به بحث در عناوین ذیل می پردازد:
الفصل الاول: فی المصاحف الشریفة. الفصل الثانی، الحفظ الالهی لکلامه جل شأنه. الفصل الثالث: فی تحریر البسملة و مواضعها فی القرآن الکریم. الفصل الرابع:بخصوص الرسم و الضبط و عدّ الفواصل. در انتهای هریک از جلد دوم تا چهارم بعد از فهرست مطالب،فهرست تحریرات و مواضع خلاف که در آن جلد مورد بررسی قرار گرفته درج شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس