فرهنگ عاشورا

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] این کتاب دائرةالمعارفی از واژه های مرتبط با واقعه کربلا و قیام حسینی است. جواد محدثی مؤلف این اثر برای الفاظ، شماره ای قرار نداده و تعداد این واژه ها مشخص نیست، ولی تعداد مدخل ها فراوان است و به هر کلمه ای که به نوعی با قیام امام حسین(ع) از رویدادها، دوست و دشمن، عزاداری در طول تاریخ و... ارتباطی وجود داشته، پرداخته است. این کتاب طبق معمول یک دایرةالمعارف، اما یک جلدی و مختصر، به ترتیب الفبا پیش رفته و از کلمه آب تا یوم الله را در بر دارد. در لابه لای واژه ها از شیوه ارجاع هم فراوان بهره برده شده و الفاظ نزدیک به هم، ارجاع شده اند.
همان گونه که مؤلف در مقدمه گفته است هدف از تدوین این فرهنگ نامه، ارائه مجموعه ای یک جلدی و دم دست و کاربردی، حاوی لازم ترین دانستنی ها پیرامون اشخاص، گروه ها، جاها، کتاب ها، اصطلاحات، سنت ها، شعارها، تعالیم مکتبی و محورهای دیگر مرتبط به واقعه عاشورا است که به نظر می رسد مؤلف به موفقیتی در این زمینه دست یافته و مجموعه ای از دانستنی ها را ارائه می کند. در پایان کتاب نمایه های متعدد به خواننده کمک می کند و در لابه لای کتاب هم هر مدخلی دارای ارجاعات متعددی است که به دیگر مدخل های مرتبط نیز توجه داده است.
این اثر به دلیل آنکه واژه های فراوانی را توضیح داده و شاید نظیر آن در جای دیگری یافت نشود، ارزشمند است؛ لیکن در توضیح واژه ها به مشهورات اکتفا شده و به بررسی و تحقیق درباره مطالب، پرداخته نشده است. در واقع مؤلف آنچه را در منابع و کتب بوده گزارش می کند و کمتر درباره صحت و سقم مطالب اظهار نظر کرده است. البته وی به موضوعاتی چون تحریفات و آسیب شناسی عزاداری توجه داشته و در مواردی مانند واژه عروسی قاسم بدون توضیح داستان، از ابتدا بیان می کند که مطلب نادرست و تحریف است. مؤلف بنا به اقتضای حماسی انقلاب اسلامی و حال و هوای زمان انتشار کتاب، به درس های عاشورا نیز اشاره می کند.
مؤلف نام کتاب هایی را که از آنها در تدوین مدخل ها بهره برده، در پاورقی آورده است. منابع و کتبی که مؤلف به آنها مراجعه کرده، فراوان است و به دلیل آنکه خواسته است همه واژه های عاشورایی را ارائه کند طبعاً از برخی کتاب های ضعیف و غیر معتبر نیز استفاده کرده است.
مطالعه کتاب فرهنگ عاشورا در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور

[ویکی شیعه] فرهنگ عاشورا (کتاب). فرهنگ عاشورا فرهنگ نامه ای فارسی در موضوع عاشورا، نوشته جواد محدثی است. این کتاب اثر برگزیده چهارمین دوره کتاب سال ولایت در سال ۱۳۸۱شمسی و مجموعه ای از مدخل های مرتبط با عاشورا است که شامل محورهایی مانند اشخاص، گروه ها، جاها، کتاب ها، اصطلاحات، سنت ها، شعائر، تعالیم کتابی و محورهای دیگر که به نحوی در ارتباط با فرهنگ عاشوراست، می شود. ترتیب مدخل های این کتاب به صورت الفبایی است.
جواد محدثی در سال ۱۳۳۱ ه‍.ش در شهرستان سراب آذربایجان شرقی به دنیا آمد. از اساتید مهم وی می توان از شهید قدوسی، شهید مفتح، شهید شاه آبادی و آیات عظام : مشکینی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی، جنتی و بزرگان دیگر یاد کرد. وی کتب و مقالاتی در موضوعات مختلف مذهبی مانند چهل حدیث عزاداری، اخلاق نبوی و سیمای عقاید شیعه نگاشته است.
این کتاب در سال ۱۳۸۱ ه.ش و در چهارمین دوره کتاب سال ولایت، به همراه ۱۴ اثر دیگر، به عنوان یکی از آثار برگزیده انتخاب گردید.

[ویکی اهل البیت] فرهنگ عاشورا(کتاب). جواد محدثی.
فرهنگ عاشورا شامل اطلاعاتی مختصر و مستند و به ترتیب حروف الفبا درباره نهضت عاشورا است. تنها شباهت این کتاب به دائره المعارف ها یکی ترتیب الفبایی اطلاعات آن است و دیگر ارجاعات آن. چنین می نماید که نویسنده عمد داشته است این کتاب را کاملاً در قالب دائره المعارف ها نگنجاند تا فقط کتابی برای مراجعه نباشد بلکه برای مطالعه هم باشد، از این رو کتاب حاضر خوشخوانتر از دائره المعارف هاست و می شود آن را به راحتی، از آغاز تا پایان خواند.
مدخل های این فرهنگ به صدها عدد می رسد و مطالب در ذیل هر مدخل از کمتر از یک سطر تا چندین صفحه است. نویسنده در ذیل هر مدخل تنها به توصیف آن نپرداخته بلکه تحلیل و گاه ارزشگذاری هم کرده است.
هدف از تدوین این فرهنگنامه آن بوده که یک مجموعه یک جلدی، فشرده در دسترس و کاربردی حاوی لازمترین دانستنی ها پیرامون موضوعاتی که به آن نهضت جاوید چه در عصر حادثه چه در زمان های پس از آن تا امروز مربوط می شود، ارائه گردد.
از این رو مدخل های کتاب که به ترتیب حروف الفبا است، اشخاص، گروه ها، مکان ها، کتاب ها، اصطلاحات، سنت ها، شعایر، تعالیم مکتبی و محورهای دیگر را که به نحوی در ارتباط با فرهنگ عاشورا است شامل می شود.
یکی از مزایای این فرهنگ نامه آن است که در پایان اغلب مطالب مربوط به هر عنوان، با (فِلش) به کلماتی ارجاع داده شده که آنها در این کتاب مورد بحث قرار گرفته است. با مراجعه به مدخل های مشابه و نزدیک به هم یا مرتبط، می توانید اطلاعات بیشتری به دست آورید. مثلا در آخر (اهل بیت) چنین آمده است (بوی سیب، تسبیح تربت، چاووش خوانی، فرات) که به هر کدام از آنها مراجعه شود. مطالبی مرتبط با موضوع تربت دیده می شود. ایجاد این (نظام ارتباطی) بین مدخل ها، بهره وری خواننده را از کتاب افزایش می دهد.
کتاب حاضر توسط انتشارات معروف در سالهای مختلف منتشر شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس