فرهادمیرزا

لغت نامه دهخدا

فرهادمیرزا. [ف َ ] ( اِخ ) قاجار. معتمدالدوله پسر عباس میرزای قاجار ولیعهد فتحعلیشاه. هدایت نویسد: از بدایت شباب به کسب فضائل جد بلیغ و عزم راسخ داشت... بعد از رحلت والد بزرگوار و جلوس برادر کامکارش محمدشاه مأمور حفاظت سرحدات فارس و عراق شد و انتظامی تمام در آن بلادایجاد کرد و در لرستان و دیگر نواحی نیز گروهی از سرکشان را برانداخت. وی علاوه بر اشعار گوناگونی که دارد خلاصةالحساب شیخ بهایی را به فارسی شرح کرده است. کتاب نصاب انگلیسی نیز تألیف کرده که شامل دوهزار لغت است. نیز کتابی در جغرافیا موسوم به جام جم دارد که به نام ناصرالدینشاه است. ( از مجمع الفصحاء ج 1 ص 46 به بعد ). وی در سال 1305 هَ. ق. در تهران درگذشت و یک سال بعد جنازه او را به کاظمین بردند و در مقبره مخصوص فرهادیه در باب المراد کاظمین به خاک سپردند. ( از ریحانة الادب ج 4 ص 38 از مآثر و آثار ص 195 ).

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] شاهزاده فرهاد میرزا ملقب به (معتمدالدوله)، پسر پانزدهم عباس میرزای نایب السلطنه، فرزند فتحعلیشاه قاجار بوده است که در سال 1233ق چشم به جهان گشود.
فرهاد میرزا تحت تربیت و آموزش میرزا عیسی قائم مقام فراهانی حسینی، ملقب به میرزا بزرگ و سید الوزرا، صدر اعظم مقتول که از مفاخر منشیان و نویسندگان و ادبا و وزراء کشور بود، قرار گرفت و حدّت ذهن، حافظه قوی، دقت نظر، حسن سیاست، کیاست و زیرکی وی، اسباب رشد اجتماعی او را فراهم آورد و مورد اعتماد طبقات مختلف قرار گرفت، از این رو به معتمد الدوله ملقب گردید.
فرهاد میرزا و برادرش بهمن میرزا، پس از تکمیل تحصیلات به حکومت شهرستان ها منصوب شدند. اولی به حکومت کردستان و دومی به حکومت اردبیل.
فرهاد میرزا چند سال حکومت اصفهان را نیز بر عهده داشت و پس از آن چند سال به حکومت فارس منصوب گردید و در خلال مسافرت ها، مطالعات خود را تکمیل نموده، از اساتید عصر در فنون تاریخ، جغرافیا، حساب، نجوم، هیئت، هندسه، زبان انگلیسی، فرانسه و فنون دیگر، مهارتی یافت.
چیزی که در مورد شخصیت علمی و فرهنگی او بیشتر، خودنمایی می کند، تحقیق و تتبع او در ضمن رتق و فتق امور مملکت داری و حکمرانی اوست.
کتاب «جام جم» در جغرافیا، «قمقام زخار و صمصام بتار» در مصیبت وقایع کربلا، «کنزالحساب» در شرح «خلاصة الحساب» مرحوم شیخ بهایی، به فارسی، «هدایة السبیل» در سفرنامه مکه معظمه، فرهنگ جغرافیایی ایران، کتاب نصاب انگلیسی، تصحیح و چاپ (تذکرة الخواص) ابن جوزی و (وفیات الاعیان) ابن خلکان.

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:معتمدالدوله، فرهاد میرزا (۱۲۳۳ـ۱۳۰۵ق)

پیشنهاد کاربران

بپرس