فرمانداری پرایتوری ایتالیا ( به لاتین: Praefectura Praetorio Italiae ) یا ساده تر فرمانداری ایتالیا، یکی از چهار فرمانداری پرایتوری بزرگی بود که از زمان اصلاحات تترارشیِ امپراتور دیوکلتیانوس، امپراتوری روم بدان تقسیم شده بود. نام دیگر این فرمانداری، فرمانداری پرایتوری ایتالیا و آفریقا[ یادداشت ۱] بود. پایتخت آن ابتدا میلان و سپس راونا بود و شهر رم هم در آن واقع بود.
این فرمانداری با مرگ تئودوسیوس کبیر در سال ۳۹۵ میلادی به امپراتوری روم غربی واگذار شد. پس از سقوط روم غربی در سال ۴۷۶، قانوناً به حساب امپراتور روم شرقی واگذار شد ولی عملاً در دستان پادشاه هرولیها[ یادداشت ۲] یعنی اودوآکر و سپس در تصرف پادشاهی استروگوت ها ( از ۴۹۳ تا ۵۵۳ ) واقع بود. در پایان جنگ گوت ها در سال ۵۵۳، این فرمانداری در نهایت در امپراتوری روم شرقی حل شد تا اینکه در سال ۵۸۴ نام آن به اکسارکاتوس راونا[ یادداشت ۳] تغییر یافت.
با وجود سقوط امپراتوری روم غربی در ۴۷۶ میلادی به دست اودوآکر، در طول مدت پادشاهی او ( ۴۷۶ تا ۴۹۳ ) نظام اداری و تقسیمات کشوریِ شبه جزیره ایتالیا دست نخورده باقی ماند و همان سیستم «فرمانداری پرایتوری ایتالیا» به قوت خود باقی بود. اودوآکر پس از به زیر کشاندن آخرین امپراتور روم غربی، رومولوس آگوستولوس، ( که از سوی امپراتوری روم شرقی یک غاصب به حساب می آمد ) علائم و نشان های سلطنتی را برای امپراتور بیزانس، زنون، فرستاد و او نیز در عوض آن اودوآکر را به لقب پاتریکیوس مفتخر ساخته و حکومت آن بربر ژرمن و غیررومی را بر ایتالیا ( البته تحت نظارت اسمی امپراتور مخلوع روم غربی یعنی ژولیوس نپوس که هنوز در ایلیریکوم بسر می برد ) به رسمیت شناخت. در ۴۸۰ میلادی با مرگ نپوس که آخرین مدعی اسمی تاج و تخت روم غربی بود، اودوآکر حوزه اقتدار خویش را تا آخرین سرحدات فرمانداری پرایتوری ایتالیا نیز گستراند. این حاکم ژرمن تبار به نشانهٔ اینکه او ادامه دهندهٔ راه امپراتوران روم غربی است فردی بنام فلاویوس چِچینا باسیلیوس ماکسیموس[ یادداشت ۴] را که فرزند فلاویوس باسیلیوس[ یادداشت ۵] ( فرماندار پرایتوری ایتالیا در زمان امپراتور ماژوریان و لیبیوس سوروس ) به فرماندار پرایتوری ایتالیا گمارد. در ۴۸۳ باسیلیوس ماکسیموس به عنوان حاکم پرایتوری ایتالیا و فرستادهٔ سلطنتی اودوآکر در مراسم تحلیف پاپ فلیکس سوم شرکت جست. [ ۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین فرمانداری با مرگ تئودوسیوس کبیر در سال ۳۹۵ میلادی به امپراتوری روم غربی واگذار شد. پس از سقوط روم غربی در سال ۴۷۶، قانوناً به حساب امپراتور روم شرقی واگذار شد ولی عملاً در دستان پادشاه هرولیها[ یادداشت ۲] یعنی اودوآکر و سپس در تصرف پادشاهی استروگوت ها ( از ۴۹۳ تا ۵۵۳ ) واقع بود. در پایان جنگ گوت ها در سال ۵۵۳، این فرمانداری در نهایت در امپراتوری روم شرقی حل شد تا اینکه در سال ۵۸۴ نام آن به اکسارکاتوس راونا[ یادداشت ۳] تغییر یافت.
با وجود سقوط امپراتوری روم غربی در ۴۷۶ میلادی به دست اودوآکر، در طول مدت پادشاهی او ( ۴۷۶ تا ۴۹۳ ) نظام اداری و تقسیمات کشوریِ شبه جزیره ایتالیا دست نخورده باقی ماند و همان سیستم «فرمانداری پرایتوری ایتالیا» به قوت خود باقی بود. اودوآکر پس از به زیر کشاندن آخرین امپراتور روم غربی، رومولوس آگوستولوس، ( که از سوی امپراتوری روم شرقی یک غاصب به حساب می آمد ) علائم و نشان های سلطنتی را برای امپراتور بیزانس، زنون، فرستاد و او نیز در عوض آن اودوآکر را به لقب پاتریکیوس مفتخر ساخته و حکومت آن بربر ژرمن و غیررومی را بر ایتالیا ( البته تحت نظارت اسمی امپراتور مخلوع روم غربی یعنی ژولیوس نپوس که هنوز در ایلیریکوم بسر می برد ) به رسمیت شناخت. در ۴۸۰ میلادی با مرگ نپوس که آخرین مدعی اسمی تاج و تخت روم غربی بود، اودوآکر حوزه اقتدار خویش را تا آخرین سرحدات فرمانداری پرایتوری ایتالیا نیز گستراند. این حاکم ژرمن تبار به نشانهٔ اینکه او ادامه دهندهٔ راه امپراتوران روم غربی است فردی بنام فلاویوس چِچینا باسیلیوس ماکسیموس[ یادداشت ۴] را که فرزند فلاویوس باسیلیوس[ یادداشت ۵] ( فرماندار پرایتوری ایتالیا در زمان امپراتور ماژوریان و لیبیوس سوروس ) به فرماندار پرایتوری ایتالیا گمارد. در ۴۸۳ باسیلیوس ماکسیموس به عنوان حاکم پرایتوری ایتالیا و فرستادهٔ سلطنتی اودوآکر در مراسم تحلیف پاپ فلیکس سوم شرکت جست. [ ۱]