در ایران فرش دستباف نه تنها هنری است که تاریخ منقوش سرزمین ما را نشان می دهد بلکه حکایت شور و عشق و عرفان و زیبا نگری در عرصه زندگی است. اما فرش دستبافی که فرش اصفهان سلطان بی رقیب آن است، حکایت دیگری است. فرش اصفهان فرشی تربیت شده و برخوردار از ظرافت و زیبایی و یادگاری از فرشهای پر شکوه دوران صفوی است. نقوش این فرشها با قلم هنرمندانی چون کمال الدین بهزاد است که به طرحی برای فرش تبدیل می شود.
... [مشاهده متن کامل]
در قرن شانزدهم میلادی اشرافیان صفوی پیشه وران و صنعتگران گوناگون را از شمال غرب ایران جمع کرده، در اصفهان در محله ای که به جلفا معروف شد سکنی دادند. به دنبال آن در مرکز شهر کارگاههای تولید فرش در ابعاد کاخها و معابد بنا شد. مدتی بعد در کنار کارگاه های دیگر دربار صنعتی نو پدید آمد. تولیدات این بافندگان در خدمت دربار، تنها استفاده داخلی نداشت بلکه در پرداخت مالیات هم به مصرف می رسید. خصوصاً در دوران شاه عباس، بافندگی برای دربار به ایجاد فعالیت های صنعتی گسترده ای رسید که صاحب اصلی ثروت آن خود شاه بود. در عین حال بافندگان این کارگاهها مجاز به گرفتن سفارشهای شخصی نیز بودند. به خاطر علاقمندی پادشاهان صفوی به خصوص شاه اسماعیل، شاه طهماسب و شاه عباس به هنر قالیبافی، نفیس ترین قالیهای ابریشمی وزربفت با طرح های بسیار زیبا به دست هنرمندان اصفهان بافته شده است. بنا بر این این دوره را می توان عصر شکوه قالی ایران نامید. تنوع طرح ها و رنگها قالی اصفهان را به یکی از اصیل ترین قالی های ایرانی تبدیل کرده است. تا زمانی که طرح های اصیل اسلیمی، ختایی و شاه عباسی بر گنبد لاجوردی مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و یادگارهای طلایی رضا عباسی بر دیواره های عالی قاپو، چهل ستون و هشت بهشت می درخشد، قالی اصفهان نیز فرهنگ و تمدن اصیل ایرانی را حفظ می کند.
هماهنگی، تناسب و تنوع رنگ به خصوص رنگهای شاد در طیفهای تیره و روشن، پرزهای کوتاه، رجشمار بین ۵۰ تا ۹۰، استفاده از گره فارسی، شیرازه متصل و اغلب دو پوده و لول و همچنین پرداخت در موقع بافت از ویژگی های قالیبافی اصفهان است.
چله کشی قرار دادن و کشیدن تارها بر روی سر دار و زیر داراست. این کار را دو نفر چله بند انجام می دهند. یکی چله را می سازد و دیگری چله را بر روی دار سوار می کند. این کار باید با دقت و مهارت انجام گیرد. برای در هم تنیدن تار و پود لازم است که لایه های تار چله را به دو نیم لایه جدا تقسیم کنیم. نیم لایه اول تارهای زیر و نیم لایه دیگر تارهای رو را تشکیل می دهد. کوجی چوبی است که نخ ها دور آن پیچیده می شود که از یک کلاف نخ واحد گرفته شده است. برای چله کشی دارهایی که در اصفهان به کار می رود، ابتدا دارهای چله را از ابریشم می سازند سپس بر دار نصب می نمایند. پس از آن کوجی و تارها و همچنین چوب هاف که دو لایه تارهای چله را از یکدیگر جدا می کند را سر جای خو قرار می دهند. در طول بافت قسمت بافته شده را پایین می کشند تا بخش دیگری از چله روی دار در مقابل بافنده قرار گیردکه این کار مستلزم توانایی بالای جسمی است.
... [مشاهده متن کامل]
در قرن شانزدهم میلادی اشرافیان صفوی پیشه وران و صنعتگران گوناگون را از شمال غرب ایران جمع کرده، در اصفهان در محله ای که به جلفا معروف شد سکنی دادند. به دنبال آن در مرکز شهر کارگاههای تولید فرش در ابعاد کاخها و معابد بنا شد. مدتی بعد در کنار کارگاه های دیگر دربار صنعتی نو پدید آمد. تولیدات این بافندگان در خدمت دربار، تنها استفاده داخلی نداشت بلکه در پرداخت مالیات هم به مصرف می رسید. خصوصاً در دوران شاه عباس، بافندگی برای دربار به ایجاد فعالیت های صنعتی گسترده ای رسید که صاحب اصلی ثروت آن خود شاه بود. در عین حال بافندگان این کارگاهها مجاز به گرفتن سفارشهای شخصی نیز بودند. به خاطر علاقمندی پادشاهان صفوی به خصوص شاه اسماعیل، شاه طهماسب و شاه عباس به هنر قالیبافی، نفیس ترین قالیهای ابریشمی وزربفت با طرح های بسیار زیبا به دست هنرمندان اصفهان بافته شده است. بنا بر این این دوره را می توان عصر شکوه قالی ایران نامید. تنوع طرح ها و رنگها قالی اصفهان را به یکی از اصیل ترین قالی های ایرانی تبدیل کرده است. تا زمانی که طرح های اصیل اسلیمی، ختایی و شاه عباسی بر گنبد لاجوردی مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و یادگارهای طلایی رضا عباسی بر دیواره های عالی قاپو، چهل ستون و هشت بهشت می درخشد، قالی اصفهان نیز فرهنگ و تمدن اصیل ایرانی را حفظ می کند.
هماهنگی، تناسب و تنوع رنگ به خصوص رنگهای شاد در طیفهای تیره و روشن، پرزهای کوتاه، رجشمار بین ۵۰ تا ۹۰، استفاده از گره فارسی، شیرازه متصل و اغلب دو پوده و لول و همچنین پرداخت در موقع بافت از ویژگی های قالیبافی اصفهان است.
چله کشی قرار دادن و کشیدن تارها بر روی سر دار و زیر داراست. این کار را دو نفر چله بند انجام می دهند. یکی چله را می سازد و دیگری چله را بر روی دار سوار می کند. این کار باید با دقت و مهارت انجام گیرد. برای در هم تنیدن تار و پود لازم است که لایه های تار چله را به دو نیم لایه جدا تقسیم کنیم. نیم لایه اول تارهای زیر و نیم لایه دیگر تارهای رو را تشکیل می دهد. کوجی چوبی است که نخ ها دور آن پیچیده می شود که از یک کلاف نخ واحد گرفته شده است. برای چله کشی دارهایی که در اصفهان به کار می رود، ابتدا دارهای چله را از ابریشم می سازند سپس بر دار نصب می نمایند. پس از آن کوجی و تارها و همچنین چوب هاف که دو لایه تارهای چله را از یکدیگر جدا می کند را سر جای خو قرار می دهند. در طول بافت قسمت بافته شده را پایین می کشند تا بخش دیگری از چله روی دار در مقابل بافنده قرار گیردکه این کار مستلزم توانایی بالای جسمی است.
