فَردید، احمد (یزد ۱۲۸۹ـ۱۳۷۳ش)
فَردید، احمد
فَردید، احمد
فَردید، احمد
فلسفه دان و مترجم ایرانی و استاد فلسفه غرب در دانشگاه تهران. پیش از نام خانوادگی فردید، به مهینی یزدی شهرت داشت. در مکاتب خانه های قدیم به تحصیل ریاضیات، هندسۀ قدیم و زبان عربی پرداخت و با زبان فرانسوی نیز آشنا شد، و مدتی هم فلسفۀ اسلامی و دروس حوزوی خواند. فردید در دهه های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ش با شیفتگی به محفل فکری صادق هدایت پیوست، اما بعدها از وی کناره گرفت و حتی مقاله ای بر ضد هدایت با عنوان «سقوط هدایت در چالهرز ادبیات فرانسه» نوشت. وی در ۱۳۲۶، برای تحصیل در رشتۀ فلسفۀ غرب عازم آلمان و فرانسه شد و در ۱۳۳۴ به ایران بازگشت. در ۱۳۳۸ با جامعۀ معلمان ایران همکاری کرد و در همان جا بود که جلال آل احمد از او تأثیر پذیرفت و بحث غرب زدگی را که گویا فردید مبلّغ آن بود در میان جامعۀ روشنفکری ایران رواج داد. فردید در دی ماه ۱۳۴۷ استاد فلسفۀ دانشگاه تهران شد و در موضوعاتی چون تاریخ فلسفۀ مدرن، انسان شناسی فلسفی، فلسفه های اگزیستانس تدریس کرد. وی در همین زمان شیفتۀ تفکر ضد تکنیک مارتین هایدگر شد و کوشید تا از فلسفۀ اشراقی و اسلامی، بدیلی برای تفکر الحادی هایدگر به وجود آورد. فردید که بسیار کم می نوشت و به فیلسوف شفاهی مشهور بود، محفلی از روشنفکران و مترجمان که به «محفل فردید» شهرت داشت، تشکیل داد که ازجمله آن ها می توان به داریوش آشوری، نجف دریابندری، امیر حسین جهانبگلو، داریوش شایگان و رضا داوری اشاره کرد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از طرفداران سرسخت انقلاب شد. کسانی چون مرتضی آوینی، محمد رجبی و مدد پور از شاگردانش بودند. اولین نوشته های فردید مقالاتی بود که در دهۀ ۱۳۲۰ در مجلۀ سخن و ایران امروز به چاپ رسید. از آثار اوست: همکاری با یحیی مهدوی در ترجمۀ کتاب فلسفۀ عمومی یا مابعدالطبیعه (۱۳۴۷)؛ همکاری با احسان نراقی در تألیف کتاب علوم اجتماعی و سیر تکوین آن (۱۳۴۷)؛ دیدار فرّهی و فتوحات آخرالزمان، که مجموعۀ درس های اوست (۱۳۸۱).
فَردید، احمد
فَردید، احمد
فَردید، احمد
فلسفه دان و مترجم ایرانی و استاد فلسفه غرب در دانشگاه تهران. پیش از نام خانوادگی فردید، به مهینی یزدی شهرت داشت. در مکاتب خانه های قدیم به تحصیل ریاضیات، هندسۀ قدیم و زبان عربی پرداخت و با زبان فرانسوی نیز آشنا شد، و مدتی هم فلسفۀ اسلامی و دروس حوزوی خواند. فردید در دهه های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ش با شیفتگی به محفل فکری صادق هدایت پیوست، اما بعدها از وی کناره گرفت و حتی مقاله ای بر ضد هدایت با عنوان «سقوط هدایت در چالهرز ادبیات فرانسه» نوشت. وی در ۱۳۲۶، برای تحصیل در رشتۀ فلسفۀ غرب عازم آلمان و فرانسه شد و در ۱۳۳۴ به ایران بازگشت. در ۱۳۳۸ با جامعۀ معلمان ایران همکاری کرد و در همان جا بود که جلال آل احمد از او تأثیر پذیرفت و بحث غرب زدگی را که گویا فردید مبلّغ آن بود در میان جامعۀ روشنفکری ایران رواج داد. فردید در دی ماه ۱۳۴۷ استاد فلسفۀ دانشگاه تهران شد و در موضوعاتی چون تاریخ فلسفۀ مدرن، انسان شناسی فلسفی، فلسفه های اگزیستانس تدریس کرد. وی در همین زمان شیفتۀ تفکر ضد تکنیک مارتین هایدگر شد و کوشید تا از فلسفۀ اشراقی و اسلامی، بدیلی برای تفکر الحادی هایدگر به وجود آورد. فردید که بسیار کم می نوشت و به فیلسوف شفاهی مشهور بود، محفلی از روشنفکران و مترجمان که به «محفل فردید» شهرت داشت، تشکیل داد که ازجمله آن ها می توان به داریوش آشوری، نجف دریابندری، امیر حسین جهانبگلو، داریوش شایگان و رضا داوری اشاره کرد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از طرفداران سرسخت انقلاب شد. کسانی چون مرتضی آوینی، محمد رجبی و مدد پور از شاگردانش بودند. اولین نوشته های فردید مقالاتی بود که در دهۀ ۱۳۲۰ در مجلۀ سخن و ایران امروز به چاپ رسید. از آثار اوست: همکاری با یحیی مهدوی در ترجمۀ کتاب فلسفۀ عمومی یا مابعدالطبیعه (۱۳۴۷)؛ همکاری با احسان نراقی در تألیف کتاب علوم اجتماعی و سیر تکوین آن (۱۳۴۷)؛ دیدار فرّهی و فتوحات آخرالزمان، که مجموعۀ درس های اوست (۱۳۸۱).
wikijoo: فردید،_احمد_(یزد_۱۲۸۹ـ۱۳۷۳ش)