فرخی سیستانی علی بن جولوغ

دانشنامه آزاد فارسی

فرّخی سیستانی، علی بن جولوغ ( ـ ۴۲۹ق)
شاعر ایرانی. پدرش از غلامان خلف بن احمد صفاری، معروف به امیر خلف بانو، بود. فرخی نخست در خدمت یکی از دهاقین سیستان بود و سپس به دربار چغانیان رفت و قصیدۀ داغگاه را در ستایش ابوالمظفر احمد بن محمد چغانی (← آل_محتاج) سرود. پس از آن به دربار غزنه رفت و شاهان و وزیران غزنوی را مدح گفت. نامدارترین ممدوح او سلطان محمود بود که سلطان را در سفرهای جنگی اش همراهی و کشورگشایی های او را توصیف کرده است. قصیده ای که در مرگ سلطان محمود سروده، از زیباترین مرثیه ها در شعر فارسی است. مرگ فرخی در جوانی اتفاق افتاده و مایۀ تأثر شاعران معاصر او بوده است. در مدیحه سرایی نوآوری هایی دارد و برای توصیف هایش از تغزل و تشبیه هایی سازگار با هویت ممدوح خود بهره می گیرد. در دیوان او واژه های غریب و دور از ذهن یا مضامین پیچیده وجود ندارد. در سرودن شعرهای سهل و ممتنع، گاه با سعدی برابری می کند. از شاعران گذشته، بیش از همه به رودکی و نیز ابوالحسن کسایی نظر داشته و از هم روزگارانش، بیشتر از عنصری تأثیر پذیرفته است. از شاعران سبک خراسانی و دوستدار طبیعت بوده است. از بزرگ ترین شاعران موسیقی شناس نیز بود و خود بربط می نواخت و نمودهایی از این گرایش در اشعارش دیده می شود. دیوان فرخی نخستین بار در ۱۳۰۱ش در تهران و پس از آن به کوشش محمد دبیرسیاقی به چاپ رسیده است (۱۳۳۵ش).

پیشنهاد کاربران

بپرس