فرج بعد از شدت

فرج بعد از شدت ( به عربی: الفرج بعد الشدة ) کتابی به زبان عربی نوشته قاضی ابوعلی مُحَسَّن بن علی تَنوخی در قرن سوم هجری مشتمل بر داستان هایی از انسان های گرفتار است که هریک به نوعی نجات یافته و به آسایش رسیده اند.
حکایت های فرج بعد از شدت برای بسیاری نویسندگان و شعرا مایه الهام بوده و بسیاری در آثار خود حکایات آن را نقل به مضمون کرده اند. مطابق شرح مثنوی بدیع الزمان فروزانفر، از بزرگانی که به شدت وامدار این کتاب بوده یکی مولوی است که به کرات حکایت های ساده این کتاب را نقل و با شیوه منحصربه فرد خود تأویل کرده است.
این کتاب، نخستین بار توسط محمد عوفی به فارسی ترجمه شد که از آن ترجمه اثری در دست نیست مگر حکایاتی که وی از این کتاب در جوامع الحکایات نقل کرده است. ترجمه بعدی فارسی آن، به قلم حسین ابن اسعد دهستانی در قرن هفتم انجام شد که اشعاری فارسی را نیز به آن افزود.
همچنین نویسنده آرژانتینی خورخه لوئیس بورخس، چندین داستان او را به سبکی مدرن بازنویسی کرده و با اینکه چیزی به آن نیفزوده میان داستانهای او به سبک مدرن درآمده است.
برخی حکایات این کتاب در مجموعه تلویزیونی هشت بهشت به فیلم درآمده اند.
انتشار اولیه این کتاب در سال ۱۳۴۵ توسط چاپ اسلامیه بود؛ همچنین توسط انتشارات پیکان و با تصحیح اسماعیل حاکمی والا در سال ۱۳۸۴ به چاپ جدید رسیده است.