فرایند تند گیراندازی نوترون

فرایند تند گیراندازی نوترون یا فرایند r ( انگلیسی: R - process ) مجموعه ای از واکنش های هسته ای است که به زایش تقریباً نیمی از هسته های اتمی سنگین تر از آهن ( عناصر سنگین ) ، با نیمی دیگر که در فرآیندهای p و s می انجامند. در فرایند r معمولاً ایزوتوپ های پایدارِ غنی از نوترون از هر عنصر سنگین، سنتز می شوند. فرایند r به طور معمول می تواند سنگین ترین ایزوتوپ های چهار عنصر سنگین را سنتز کند و دو ایزوتوپ سنگین که از آنها به عنوان هستهٔ فقط آر یاد می شود، نیز فقط از طریق فرایند r ایجاد می شوند. قله فراوانی برای فرایند r در نزدیکی اعداد جرمی A = ۸۲ ( عناصر Se , Br و Kr ) , A = ۱۳۰ ( عناصر Te , I و Xe ) و A = ۱۹۶ ( عناصر Os , Ir و Pt ) رخ می دهد.
فرایند r مستلزم توالی سریع گیراندازی نوترون ( با توجه به نام ) توسط یک یا چند هسته بذر سنگین است، که معمولاً با هستهٔ موجود در پیکِ فراوانی متمرکز بر آهن - ۵۶ شروع می شود.