فرانسیسکو فرانکو

در این جنگ ( جنگ داخلی اسپانیا ) فرانکو از طرف رژیم ها و گروه های فاشیستی به خصوص نازی ها در آلمان و حزب فاشیست در پادشاهی ایتالیا کمک نظامی دریافت می کرد درحالی که که طرف جمهوری خواه مورد حمایت کمونیست های اسپانیا، آنارشیست ها، شوروی، مکزیک و تیپ های بین المللی بود. نهایتاً با برجای گذاشتن قریب به نیم میلیون کشته، جنگ در سال ۱۹۳۹ با پیروزی فرانکو به پایان رسید. با این پیروزی او یک دیکتاتوری نظامی تمامیت خواه در اسپانیا به پا کرد. فرانکو پس از این خود را تحت عنوان ال کادیلو ( رئیس ) رئیس حکومت و رئیس دولت خواند؛ عنوانی که می توان آن را در ردیف عنوان دوچه برای بنیتو موسولینی و پیشوا ( فوهرر ) برای آدولف هیتلر دانست. تحت حاکمیت او اسپانیا به یک کشور تک حزبی تبدیل شد که با سلطه حزب سلطنت طلب فعالیت تمامی احزاب دیگر در آن ممنوع بود.
رژیم فرانکو در طول حکومتش با اهداف سیاسی مرتکب مجموعه ای از نقض حقوق بشر علیه ملت اسپانیا شد که از آن با نام «وحشت سفید» ( White Terror ) یاد می شود. از جمله آن ها می توان به اعدام و کار اجباری در اردوگاه ها اشاره کرد که عموماً علیه دشمنان سیاسی و ایدئولوژیک به کار برده می شد که به مرگ دویست تا چهارصد هزار نفر انجامید.
درحالی که رژیم فرانکو در جریان جنگ دوم جهانی ظاهراً سیاست بی طرفی اتخاذ کرده بود اما از طرق مختلف به دول محور ( متحدین ) کمک رسانی کرد. از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۳ به کشتی های جنگی آلمانی و ایتالیایی اجازه داده شد از بندرها اسپانیا استفاده کنند. صدها داوطلب اسپانیایی در قالب لشکرهایی موسوم به لشکرهای آبی شانه به شانه نازی ها در جبهه های شرقی با اتحاد جماهیر شوروی جنگیدند.