فدوی طوقان

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] فدوی عبدالفتاح آغا طوقان، شاعر بزرگ ومعاصر زن عرب درسال ۱۹۱۷ میلادی در شهر نابلس کرانه باختری رود اردن متولد شد .
او در خانواده ای ثروتمند، اصیل توانمند، ادیب و وطن پرست وفرهیخته فلسطینی به دنیا آمد.به عقیده برخی نویسندگان نسبت او به آل عباس می رسد. از شخصیت های برجسته ی خانواده ی وی در عرصه ی علم و ادب، برادرش ابراهیم طوقان است که در سن 36 سالگی دارفانی را وداع گفت، از جمله کسانی که فدوی تمام زندگی اجتماعی، فرهنگی، ادبی خود را مدیون او می داند.فدوی در خانواده ای پرورش یافت که در آن مردسالاری حاکم بود.
فدوی از سال 1923تا 1928م در دو مدرسه ابتدایی فاطمیه و عایشیه در شهر نابلس به تحصیل مشغول بود.در سال 1928م در سن یازده سالگی پس از به پایان بردن تحصیلات ابتدایی به دلیل شرایط موجود در آن زمان و فضای زندگی اجتماعی دیگر نتوانست به مدرسه برود. بنابراین در بستر فعالیتهای ادبی و فرهنگی برادر بزرگتر خود «ابراهیم طوقان» که ازشاعران معاصر وبزرگ عرب به شمار می رفت تلمذ کرد و بسیار آموخت ، او خود در خانه و بدور از مکتب و مدرسه و با آموزشهای «ابراهیم طوقان» مطالعات وسیعی در شناخت شعر معاصر عرب و همچنین ادبیات غرب داشت و توانست در زمینه ادبیات صاحب نظر و دیدگاه خاص خود شود. وی در سال 1962م برای افزودن معلومات و تجربه های خود به کمک پسر عمویش فاروق طوقان که در دانشگاه آکسفورد تحصیل می کرد به انگلستان مسافرت کردو تا سال 1974م مشغول به تحصیل در رشته انگلیسی بود، پس از آن به شهر خود نابلس بازگشت و تحت نظارت برادرش به ادامه ی فعالیت ادبی پرداخت.
آثار فدوی را به دو دسته می توان تقسیم کرد: یکی آثار شعری و دیگری آثار نثری، علمی. آثار نوع اول شامل مجموعه های مختلف شعری است که در آغاز به صورت جداگانه به چاپ رسیدند سپس در یک کتاب با عنوان "دیوان فدوی طوقان" چندین بار توسط موسسه انتشاراتی دارالعودة بیروت تجدید چاپ شده است سه کتاب «تنها با روزها»، «او را یافتم» و «به ما عشق دمید». دو کتاب شعر چاپ نشده نیز دارد با نام های "ینبوع الألم" چشمه سار درد که شامل اشعاری در رثای برادرش ابراهیم و قصایدی در باره ی اوضاع فلسطین است و "أشواق الحیاة" شوقهای زندگی که مجموعه ای از اشعار عاطفی و فکری است. به طور کلی مجموعه های شعری وی چنین است. وحدی مع الأیام، انتشارات للجامعیین، قاهرة ،1952 م. وجدتها، دار الآداب،بیروت، 1957م5 أمام الباب المغلق. اللیل والفرسان، دار الآداب، بیروت، 1969م. علی قمة الدنیا وحیدا ً. تموز والشئ الآخر. اللحن الأخیر، دار الشروق، عمان، 2000م.
فدوی، سرودن شعر را با گرایش رمانتیک و در قالب اوزان سنتی ، آغاز نمود و مهارت خود را در آن به اثبات رساند .سپس در همان مراحل نخست ، به شعر « حُرّ » گرایید. مطالعات او در شعر دوران عباسی و اندلسی از او شاعری متکی بر شناخت ریشه وسنت ساخت و با مطالعه آثار غرب توانست به اقتضای زمانه وبا حفظ شئونات شعری کلاسیک عرب پتانسیلهای تازه ای را وارد شعر خودکند. فدوی با همراه «نازک الملائکه» و «سلمی الخضراء الجیوسی» مثلث بنیانگزار شعر زن معاصر عرب به شمار می رود. شعر فدوی شعر ناب عرب با شناخت عمیق از زیبایی های حسی زنانه است . فدوی شاعری سیاسی ومبارز بود که هم صدایی او با محمود درویش و شاعران دیگر مبارزه مردم فلسطین قدرت عجیبی به شعر او داده بود؛ قدرتی که در بستر مبارزات مردم فلسطین حضوری روشن بینانه داشته و همواره توانسته شعر را درشاعرانگی خود به وقایع پیرامون پیوندی منطقی بزند، فلسطینیان «فدوی» را مادر شعر مبارزه و ایستادگی می دانستند و مرگ او را یک ضایعه برای خویش می دانستند.
أخی إبراهیم، المکتبة العصریة، یافا، 1946میلادی رحلة جبلیة رحلة صعبة (سیرة ذاتیة) دار الشروق، 1985م. الرحلة الأصعب (زندگینامه) دار الشروق، عمان، (1993) ترجم إلی الفرنسیة. کرست فدوی طوقان حیاتها للشعر والأدب حیث أصدرت العدید من الدواوین والمؤلفات وشغلت عدة مناصب جامعیة بل وکانت محور الکثیر من الدراسات الأدبیة العربیة إضافة إلی ذلک فقد حصلت فدوی طوقان علی العدید من الأوسمة والجوائز منها: فدوی طوقان زندگی خود را صرف شعر و ادب کرد و تألیفات بسیاری ارائه داد و محور بسیاری از پژوهش های او ادبیات عرب بود و علاوه بر آن جوایز بسیاری نیز به دست آورد از آن جمله: جایزه ی زیتون نقره ای در فرهنگ حوزه ی دریای مدیترانه(ایتالیا1992م) جایزه سالانه گل بابونه در شعر از سوی انجمن نویسندگان اردن.(1983م) نشان قدس از سوی سازمان آزادی بخش فلسطین.(1990م) جایزه جشنواره ی جهانی نویسندگان زن معاصر (ایتالیا1992م) جایزه ی بین المللی کافافیس در شعر (قاهره 1996م) جایزه سالیرنو در شعر ایتالیا و جایزه سپر طلایه داری شعر (اردن) او درسال ٢٠٠٣م در زمانی که جهان معاصر درگیر شکار «صدام حسین» بود در بعد از ظهر روز شنبه 12ماه دسامبر فدوی چشم از جهان فرو بست در حالی که حدود 86سال داشت و عمرش را صرف آزادی فلسطین کرده بود. وشعر مشهور وی بر قبرش نوشته شد:
کفانی أموت علیها وأدفن فیها
تعبث بها کف طفل نمته بلادی

پیشنهاد کاربران

بپرس